ގައުމީ ބޭންކް، ބޭންކް އޮފް މޯލްޑިވްސް (ބީއެމްއެލް)އިން ރުފިޔާ އެކައުންޓްތަކަށް ޑޮލަރު ދިނުން މިއަދުން ފެށިގެން ހުއްޓާލުމާއެކު އެކަމުގެ އަސަރު ނުކުރާނެ ދިވެއްސަކު މަދުވާނެއެވެ. އެއީ ކޮންމެ ކާޑަކަށް ބޭންކް ރޭޓުން ބީއެމްއެލްއިން މިހާތަނަށް ދެމުން އައި ޑޮލަރަކީ ގިނަ ދިވެހީން އެއަށް ބަރޯސާ ވެފައިވާ އެއްޗަކަށް ވާތީއެވެ.
ބީއެމްއެލްގެ ޑެބިޓް އަދި ކްރެޑިޓް ކާޑުން ރާއްޖެއިން ބޭރުގެ މުއާމަލާތްތައް މިއަދުގެ ނިޔަލަށް ކުރެވެނީ 250 ޑޮލަރާ ހަމައަށެވެ. އަދި ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ދިރިއުޅޭ ދިވެހިންނަށް މަހެއްގެ މައްޗަށް ބޭނުން ކުރެވެނީ 750 ޑޮލަރެވެ.
ބީއެމްއެލްއިން މިއަދު ވަނީ ރުފިޔާ ކާޑުތަކަށް ޑޮލަރު ނުދޭން ބޭންކްގެ ބޯޑުން ނިންމި ނިންމުމާ އެއްގޮތަށް އެ ބޭންކްގެ ކާޑުތަކުން ކުރެވޭ ބޭރު ފައިސާގެ މުއާމަލާތްތަކުގެ ލިމިޓަށް ބޮޑު ބަދަލެއް ގެނެސްފައެވެ. އެގޮތުން މިހާރު ދޫކޮށްފައިވާ ޑެބިޓް ކާޑުތަކުގެ ތެރެއިން ޕްރައިމަރީ އެކައުންޓަކީ ރުފިޔާ އެކައުންޓަކަށްވާނަމަ ބޭރު ފައިސާގެ ގޮތުގައި ދެން އެއްވެސް އަދަދެއް ނުލިބޭނެއެވެ.
އަދި މިއަދުން ފެށިގެން ދޫކުރާ ޑެބިޓް އަދި ކްރެޑިޓް ކާޑުތަކަށް ވެސް ޕްރައިމަރީ އެކައުންޓަކީ ރުފިޔާ އެކައުންޓެއް ނަމަ ބޭރު ފައިސާގެ ގޮތުގައި އެއްވެސް އަދަދެއް ދެން ނުލިބޭނެއެވެ. ހަމައެހެންމެ މިހާރު ދޫކޮށްފައިވާ ސްޓެންޑާޑް އަދި ގޯލްޑް ކްރެޑިޓް ކާޑުތަކަށް ވެސް މަހެއްގެ މައްޗަށް ލިބޭނީ 100 ޑޮލަރެވެ.
ރުފިޔާ ކާޑަށް ލިބޭ ޑޮލަރަކީ ނެޓްފްލިކްސް ފަދަ ތަފާތު ސަބްސްކްރިޕްޝަންތަކަށް ގިނަ ބަޔަކު ބޭނުން ކުރަމުން އައި އެއްޗެކެވެ. ހަމައެއާއެކު އޮންލައިންކޮށް ވިޔަފާރި ކުރުމަށް ވެސް ގިނަ ބަޔަކު ބޭނުން ކުރަމުން އައީ އެ ފައިސާއެވެ. ހަމަ އެހެންމެ ރާއްޖޭން ބޭރުން ބޭސް ފަރުވާއަށް ދާ މީހުންނާއި ޗުއްޓީތަކަށް ދާ މީހުންނަށް ވެސް އެ ލިމިޓް ވެފައިވާ މުހިންމު އެއްޗަކަށެވެ. އަދި ރާއްޖޭން ބޭރުގައި އުޅޭ ދިވެހީންނަށް ކޮންމެ ކާޑަކަށް ލިބެމުން ދިޔަ 750 ޑޮލަރަކީ އެތައް އާއިލާއަކުން އެއަށް ބަރޯސާވެފައިވާ އެއްޗެކެވެ.
ބީއެމްއެލްގެ ނިންމުމާއެކު ދެން އެކަންކަމަށް ރުފިޔާ އެކައުންޓަކަށް ޑޮލަރެއް ނުލިބޭނެއެވެ. ސަބްސްކްރިޕްޝަންތަކާއި އޮންލައިން ވިޔަފާރިއަށް ވެސް ދެން ޖެހޭނީ ބާޒާރުން ޑޮލަރު ގަންނާށެވެ.
ބާޒާރުން ޑޮލަރު ގަންނަން ބަލާއިރު ރާއްޖެއަށް އޮތް އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ ބްލެކް މާކެޓްގެ އަގުތައް ބޮޑުވުމެވެ. ބޭންކް ރޭޓަކީ 15.42 ކަމަށްވި ނަމަވެސް ބްލެކް މާކެޓްގައި މިއަދު ހެނދުނާ ހަމައަށް ޑޮލަރެއް ގަންނަން ލިބެނީ 18.30 އަށެވެ. ބޭންކުގެ ނިންމުމާއެކު މިހާރު ބްލެކް މާކެޓްގައި ޑޮލަރެއްގެ އަގު ވަނީ ގާތްގަނޑަކަށް 19 ރުފިޔާއަށް އަރައިފައެވެ.
މި ބަދަލާއެކު ގިނަ ބަޔަކު އަންނަނީ ނުރުހުން ފާޅު ކުރަމުންނެވެ. މީގެ ސަބަބުން ދިރިއުޅުމުގެ ހަރަދުތައް އަނެއްކާ ވެސް ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރު ވެގެން ދާނެ ކަމަށް ބުނެއެވެ.
މި ނިންމުން ނިންމަން ޖެހުނީ ކީއްވެ؟
ބީއެމްއެލްއިން ބުނީ، އެ ބަދަލު ގެނައީ ކާޑުތަކުން ކުރާ ބޭރު ފައިސާގެ އަދަދު ދުވަހުން ދުވަހަށް އިތުރުވަމުންދިޔަ ނަމަވެސް ބޭންކަށް ލިބޭ ބޭރު ފައިސާގެ އަދަދު އެއް ވަރެއްގައި ހިފެހެއްޓިފައި ހުރުމުން ކަމަށެވެ.
މި ކަމާ ގުޅިގެން ބީއެމްއެލްގެ ސީއީއޯ އަދި މެނޭޖިން ޑިރެކްޓަރު ކާލް ސްޓުމަކް ވިދާޅުވީ، ބޭންކަށް ވިއްކޭނީ އެ ބޭންކަށް ގަންނަން ލިބޭ ޑޮލަރު ކަމަށެވެ.
އެ ގޮތުން، މި އަހަރު ކަސްޓަމަރުން އަތުން ބީއެމްއެލްއަށް ގަންނަން ލިބުނީ 60 މިލިއަން ޑޮލަރު ކަމަށް އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ. އެކަމަކު، ކާޑުތަކުން ބޭނުންކުރާ ބޭރު ފައިސާގެ އަދަދު އޭގެ ތިން ގުނަ ބޮޑުވެފައިވާ ކަމަށް ބީއެމްއެލްގެ ސީއީއޯ ވިދާޅުވިއެވެ.
"ކާޑު ބޭނުންކުރާ މިންވަރު އިތުރުވުމަކީ ވިޔަފާރިތަކަށް ބޭންކުން ދޫކުރާ ބޭރު ފައިސާގެ އަދަދު ނުހަނު ބޮޑު މިންވަރަކަށް ދަށްވެގެންދާ ކަމެއް. ތަފާސްހިސާބަށް ބަލާއިރު ކާޑު ބޭނުންކޮށްގެން މައިގަނޑުކޮށް ކުރާ ދަތުރުތަކާއި އޮންލައިން ވިޔަފާރިއަށްވުރެ އިގުތިސާދީ މުހިންމު ހަރަކާތްތަކަށް ބޭންކުން ހޭދަކުރާ ބޭރު ފައިސާގެ މިންވަރު 75 އިންސައްތަ ދަށް،" ކާލް ސްޓުމަކް ވިދާޅުވިއެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވީ، ބޭންކްގެ އެންމެ މަތީ މަސްލަހަތަކީ ޑިޕޮސިޓަރުންނަށް ރައްކާތެރިކަން ދިނުން ކަމަށެވެ. އެހެންވެ، އޭނާ ވަނީ މަހުން މަހަށް ކެނޑޭ ބޭރު ފައިސާގެ މުއާމަލާތްތައް މެދުނުކެނޑި ކުރިއަށް ގެންދަން ކާޑުގެ ޕްރައިމަރީ އެކައުންޓު ޑޮލަރު އެކައުންޓަކަށް ބަދަލުކުރަން އިލްތިމާސްކޮށްފައެވެ.
އޭނާ ވަނީ މި ބަދަލަކީ ބޭންކްގެ ކަސްޓަމަރުންނަށް ނުހަނު ބޮޑު އަސަރެއް ކުރާނެ ބަދަލެއްކަން ގަބޫލުކުރައްވައިފައެވެ.
"މިއީ މުހިންމު އިގުތިސާދީ ހަރަކާތްތަކަށް ބޭނުންވާ ބޭރު ފައިސާ މެދުނުކެނޑި ފޯރުކޮށްދިނުމަށްޓަކައި މި ވަގުތުގެ ހާލަތަށް ބޭންކުން ކޮންމެހެން އަޅަން ޖެހުނު ފިޔަވަޅެއް،" އޭނާ ވިދާޅުވިއެވެ.
ރައީސް ޑރ. މުޙައްމަދު މުއިއްޒު ވެރިކަމަށް ވަޑައިގަތީ ޑޮލަރު ލިމިޓު އުވައިލާނެ ކަމުގެ ވައުދުފުޅާއެކުގައެވެ. އެގޮތުން މިދިޔަ ފެބްރުއަރީ މަހުގެ އެކަކުން ފެށިގެން، ބޭރުގައި ކިޔަވާ ދަރިވަރުންނަށް ޑޮލަރު ނެގޭ މިންވަރު 750 ޑޮލަރުން 1200 ޑޮލަރަށް އިތުރުކުރާނެ ކަމަށް، ސަރުކާރުން ޖެނުއަރީ މަހު އިއުލާންކުރިއެވެ. ނަމަވެސް އެ ބަދަލު ގެނެވިފައިނުވެއެވެ.
ބީއެމްއެލްގެ ބޯޑުން މިއަދު ރުފިޔާ ކާޑަށް ޑޮލަރު ކަނޑާލަން ނިންމިއިރު، އެ ބޭންކަށް 42 އަހަރު ޚިދުމަތް ކުރައްވާފައިވާ ޑެޕިއުޓީ ސީއީއޯ، އައިޝަތު ނޫރައްދީން ބޯޑުން ވަކިކުރަން ނިންމައި ޕްރައިވެޓައިޒޭޝަން އެންޑް ކޯޕަރަޓައިޒޭޝަން ބޯޑު (ޕީސީބީ)އިން ވަނީ އޭނާއަށް ސިޓީއެއް ފޮނުވައިފައެވެ.
އެހެންނަމަވެސް، ބީއެމްއެލްއަކީ ރައްޔިތުން ހިއްސާވާ ކުންފުންޏެއް ކަމުން، އެ ކުންފުނީގެ ބޯޑު މެންބަރުން ވަކި ކުރެވެނީ ހިއްސާދާރުންގެ އާންމު ޖަލްސާއަކުން ފާސްކޮށްގެންނެވެ.