ނޫސްވެރިންގެ ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، ހެއްކާބެހޭ ގާނޫނުގައި ހިމެނޭ މަސްދަރު ހާމަކުރުމަށް ލާޒިމުކުރާ މާއްދާ އިސްލާހުކުރުމަށްޓަކައި ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހަށް ހުށަހެޅި ބިލު ދިރާސާ ކުރުމަށް މަޖިލީހުގެ ޖުޑީޝީއަރީ ކޮމިޓީއަށް މިއަދު ފޮނުވައިފިއެވެ.
މިއަދު ބޭއްވި ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި އެ ބިލު ދިރާސާ ކުރުމަށް ކޮމިޓީއަށް ފޮނުވާފައިވަނީ އެކަމަށްޓަކައި ނެގި ވޯޓުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިންނެވި 56 މެމްބަރުންގެ އިއްތިފާގުންނެވެ.
އެ ބިލު ސަރުކާރުގެ ފަރާތުން ހުށަހަޅުއްވާފައިވަނީ ގަމު ދާއިރާގެ އެމްޑީޕީ މެމްބަރު މުޙައްމަދު ވިސާމްއެވެ. ބިލު ހުށަހެޅުމުގެ ބޭނުމަކީ ނޫސްވެރިންނަށް މައުލޫމާތު ދޭ މަސްދަރު ހާމަކުރުމަށް ލާޒިމުކުރާ ހާލަތްތައް މިހާރު އެ ގާނޫނުގައި އޮތްގޮތުން، ނޫސްވެރިންގެ މެދުގައި އޮތް ކަންބޮޑުވުންތަކަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށްޓަކައި ގާނޫނަށް ގެންނަންޖެހޭ އިސްލާހުތައް ގެނައުން ކަމަށް ބިލުގައި ބުނެއެވެ.
އެގޮތުން އެ ގާނޫނުގެ 136 ވަނަ މާއްދާގައި، ނޫސްވެރިންނަށް މައުލޫމާތު ދޭ މަސްދަރު ހާމަކުރުމަށް ލާޒިމުކުރާ ހާލަތްތައް ކަމުގައި ބަޔާންކޮށްފައިވާ ގައުމީ ސަލާމަތާ ގުޅުންހުރި ކުށްތަކާއި ޓެރަރިޒަމްގެ ކުށްތައް އިތުރަށް ސާފުވާނެ ފަދައިން ގާނޫނުގައި މާނަކޮށްދިނުމަށް އެ ބިލުގައި ހިމަނާފައިވެއެވެ.
ބިލުގައިވާ އިތުރު އިސްލާހުތަކުގެ ތެރޭގައި މައުލޫމާތު ދޭ މަސްދަރު ހާމަކުރަން ލާޒިމުކުރެވޭނީ، ޕީޖީން ހުށަހަޅާ ހުށަހެޅުމެއްގެ މައްޗަށް ހައިކޯޓުން ކުރާ އަމުރަކުން ކަމުގައި ކަނޑައެޅުމަށާއި، އެފަދަ އަމުރެއް ނެރުމުގައި ކޯޓުން ރިއާޔަތްކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ގާނޫނުގައި ކަނޑައެޅުން ހިމެނެއެވެ.
އެގޮތުން މައުލޫމާތު ދިން މީހާގެ ވަނަވަރު ހާމަކުރުމުގެ ސަބަބުން އެއްވެސް މީހަކަށް ލިބިދާނެ ގެއްލުން ނުވަތަ ކޮށްފާނެ ނޭދެވޭ އަސަރުގެ ކުޑަބޮޑުމިނަށް ބަލަންޖެހެއެވެ. އަދި އެ މައުލޫމާތު ހާމަނުކުރުމުގެ ސަބަބުން ދަށު ކޯޓުގައި ކުރިއަށްދާ ދައުވާ ރަށްދުވާ ފަރާތުގެ މައްޗަށް އިންސާފުވެރި ނޫން ހުކުމެއް ކުރުމުގެ ނުވަތަ ނުހައްގު އަދަބެއް ލިބުމުގެ ފުރުސަތު އޮތް މިންވަރަށް ވެސް ރިއާޔަތް ކުރަންޖެހެވެ. މީގެ އިތުރުން ވެސް ރިއާޔަތް ކުރަން ޖެހޭ ކަންކަން ބިލުގައި ހިމަނާފައިވެއެވެ.
އެ ބިލަށް ބަހުސްކުރައްވަމުން އެމްޑީޕީއަށް ނިސްބަތްވާ މާފަންނު އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އިމްތިޔާޒް ފަހުމީ ވިދާޅުވީ ބިލަށް ހުށަހެޅި އިސްލާހުގެ ސަބަބުން ހެއްކާ ބެހޭ ގާނޫނުގެ މަގްޞަދު ގެއްލޭ ކަމަށެވެ. ބިލަށް ބަހުސް ކުރެއްވި ބައެއް މެމްބަރުން ބިލާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅު ކުރެއްވި ނަމަވެސް އަނެއްބައި މެމްބަރުން ވަނީ އެ ބިލަކީ މުހިއްލު ބިލެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެފައެވެ.
އެ ބިލުގައި ނޫސްވެރިންގެ ގިނަ ކަންބޮޑުވުންތަކެއް އޮތް ނަމަވެސް ގައުމީ ސަލާމަތް މާނަކޮށްފައި އޮތްގޮތާމެދު، މޯލްޑިވްސް ޖާނަލިސްޓް އެސޯސިއޭޝަން (އެމްޖޭއޭ) އިން ވަނީ ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައެވެ.
އެމްޖޭއޭއިން ބުނީ އެ ޖަމުއިއްޔާއިން އަބަދުވެސް ވަކާލާތުކުރީ އެ ބިލުން "ގައުމީ ސަލާމަތް" އެ ލަފުޒު އުނިކުރުމަށް ކަމަށެވެ. ސަބަބަކީ ސީދާ ގައުމީ ސަލާމަތުގެ ކުށް މަނާކުރާ ގާނޫނެއް މިވަގުތު ރާއްޖޭގައި ނެތަތީއާއި އެއީ ވަރަށް ފުޅާ މާނައެއް އޮންނަ ލަފުޒަކަށް ވެފައި އެ ލަފުޒުގެ މާނަ ނަހަމަގޮތުގައި ބޭނުންކުރުމުގެ ފުރުސަތު އޮތުމުންކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
އެމްޖޭއޭއިން ބުނީ މަސްދަރު ހާމަކުރަންޖެހޭނީ ބަޔަކަށް ނުވަތަ ތަނަކަށް ނުވަތަ މީހެއްގެ ފުރާނައަށް ކުއްލި ނުރައްކަލެއް ނުވަތަ ބޮޑު ގެއްލުމެއް ކުރިމަތި ވެދާނެފަދަ ހާލަތެއްގައި އެކަނި ކަމަށް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ގަބޫލުކުރާކަމަށެވެ.
ޓެރަރިޒަމްގެ ގާނޫނުގައި ބަޔާންކުރާ ކުށްތަކުގައި މަސްދަރު ހާމަކުރުން ލާޒިމްކުރެވޭނެ ގޮތް އެ މާއްދާގައި އޮތުމުން ގައުމީ ސަލާމަތައް ނުރައްކާވާނޭފަދަ ހާލަތްތައް އޭގެތެރޭގައި ޝާމިލް ވާކަމަށް ވެސް އެ ޖަމްއިއްޔާއިން ބުންޏެވެ.
"އެހެންކަމުން ގައުމީ ސަލާމަތް ހިމަނައިގެން އެ ގާނޫނު އިސްލާހުކުރަން މި ޖަމިއްޔާއިން ދެކޮޅުހަދާކަމުގައި މި ޖަމުއިއްޔާއިން ދެންނެވީމެވެ،" އެމްޖޭއޭއިން ބުންޏެވެ.
އެމްޖޭއޭއިން ވަނީ ގާނޫނަށް ބަދަލުގެންނަން އެ ޖަމްއިއްޔާއިން އެދޭ ގޮތް ހުށަހަޅާފައެވެ. އެގޮތުން އެ ޖަމްއިއްޔާއިން އެދުނީ "ޓެރަރިޒަމް މަނާކުރުމުގެ ގާނޫނު ދެވަނަ ބާބުގައި ބަޔާންކުރާ ޓެރަރިޒަމް ކުށްކުށާއި، ދިވެހިރާއްޖޭގެ ގާނޫނުލް އުގޫބާތުގެ ދަށުން ކުށް ކަމުގައި ކަނޑައަޅާފައިވާ ހަތިޔާރު ބޭނުންކޮށްގެން ހިންގާ އުދުވާނީ ހަރަކާތްތަކާ އެހެން ގާނޫނުތަކުގައި ވެސް ކަނޑައަޅާފައިވާ މި ބާވަތުގެ ޖިނާއީ ކުށްތައް" މިފަދައިން އިބާރާތް ބަދަލު ކޮށްދިނުމަށެވެ.
ހެއްކާ ބެހޭ ގާނޫނު ރައީސް ތަސްދީގު ކުރެއްވީ ޖުލައި މަހުގެ 18 ވަނަ ދުވަހުއެވެ. އެ ގާނޫނު ތަސްދީގު ކުރެއްވީ މީޑިއާތަކުގެ ގިނަ ނޫސްވެރިން މަސްދަރު ހާމަކުރުމާ ދެކޮޅަށް ޕެޓިޝަނެއްގައި ސޮއިކޮށް އެ ޕެޓިޝަން ރައީސް އޮފީހަށް ވެސް ހުށަހަޅާފައިވަނިކޮށެވެ.
އޭގެ ކުރިން ރައްޔިތުން މަޖިލީހުން މަސްދަރު ހާމަކުރާ ގޮތަށް ހެއްކާ ބެހޭ ބިލް ފާސްކުރަން ތާވަލުކޮށްފައި އޮތް ދުވަހު ނޫސްވެރިން ވަނީ މަޖިލިސް ކުރާގެ ސަރަޙައްދަށް އެއްވެ މުޒާހަރާވެސް ކޮށްފައެވެ.