ވޮޝިންޓަން (23 ޑިސެންބަރު 2024) : ސޫރިޔާގެ ރައީސް ބައްޝާރުލް އަސަދުގެ ވެރިކަން ވެއްޓުމާ ގުޅިގެން މެދުއިރުމަތީގައި އީރާނުގެ ނުފޫޒު ކުޑަވެފައިވާތީ އެކަން ފޫބެއްދުމުގެ ގޮތުން ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފައްދަން އީރާނުން މަސައްކަތް ކޮށްފާނެކަމުގެ ބިރު އެބައޮތް ކަމަށް އެމެރިކާގެ ގައުމީ ސަލާމަތާބެހޭ މުސްތަޝާރު ޖެކް ސްލީވަން ވިދާޅުވެއްޖެއެވެ.
ސީއެންއެންއަށް ދެއްވި ބަސްތީގަތުމެއްގައި ސްލީވަން ވިދާޅުވީ ބައްޝާރުގެ ވެރިކަން ވެއްޓުމާއި އިސްރާއީލާއި ލުބްނާނުގެ ހިޒްބުﷲ ޖަމާއަތާ ދެމެދު ހިނގި ހަނގުރާމައިގައި ހިޒްބުﷲ އަށްވެސް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައިވުމަކީ މެދުއިރުމަތީގައިވާ އީރާނުގެ ބާރާއި ނުފޫޒަށް ލޮޅުން އަރައިގެން ދިޔަ ކަންކަމެވެ.
މީގެ އިތުރުން އިސްރާއީލުން އީރާނަށް ދިން ހަމަލާތަކުގައި އީރާނުގެ ދިފާއީ ބައެއް ނިޒާމުތަކާއި މިސައިލް އުފައްދާ ބައެއް ކާރުޚާނާތަކަށް ގެއްލުންތަކެއް ލިބިފައިވުމަކީވެސް އީރާނުގެ ކޮންވެންޝަނަލް ބާރުތަކުގެ ގާބިލްކަމަށް ލޮޅުން އަރާނެކަންކަމެވެ.
މިކަން ފޫބެއްދުމަށާއި މުސްތަގްބަލްގައި އީރާނަށް ކުރިމަތިވެދާނެ މައްސަލަތަކަށް ބަލައި އީރާނުން ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފައްދަން މަސައްކަތް ކުރުމަކީ ވަރަށް އެކަށީގެންވާ ކަމެއްކަމަށް ސްލީވަން ވިދާޅުވިއެވެ. އީރާނުގެ އަސްކަރީ އަގީދާ (ނިއުކްލިޔާ ޑޮކްޓްރިން) ބަދަލުކުރުމަށް ގޮވާލެވޭ ގޮވާލުންތައް އެ ގައުމުގެ އެތެރެއިންވެސް އިވެންފަށާފައިވާ ކަމަށާއި މިއީ ވަރަށް ނުރައްކާތެރި ކަމެއްކަމަށް ސްލީވަން ސިފަކުރެއްވިއެވެ.
ސްލީވަންގެ ވާހަކާގައި އިސްރާއީލުން ދޭ އުދުވާނީ ހަމަލާތަކުގެ ސަބަބުން މެދުއިރުމައްޗަށް (ފަލަސްތީނު، ސޫރިޔާ، ލުބްނާން) އަށް ލިބޭ ގެއްލުންތަކަށް އިޝާރާތް ކުރައްވާފައެއް ނުވެއެވެ. އަދި އިސްރާއީލުން ފަލަސްތީނުގެ އިތުުރުން އެއްވެސް ކަމަކާނުލައި ސޫރިޔާއަށް އުދުވާނީ ހަމަލާތައްދީ ސޫރިޔާގެ އިތުރު ބިންތަކަަކަށް ވެރިވެގެންފައިވާ މައްސަލައާ ބެހޭގޮތުން ވެސް އޭނާ ވާހަކަ ދައްކަވާފައެއް ނުވެއެވެ.
އިސްރާއީލު ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފެއްދުމުގެ ސަބަބުންނާއި އިސްރާއީލުން ފަލަސްތީނުގެ ބިންތަކަށް ވެރިވެގަނެ އެ ބިންތަކުން ފޭބުމަށް ދެކޮޅު ހަދައި ޣައްޒާގެ އާންމުންނާ ދެކޮޅަށް ހިންގާ ގަތުލުއާންމުތަކަށް ވެސް ސްލީވަން އިޝާރާތް ކުރައްވާފައެއް ނުވެއެވެ.
މީގެ ބަދަލުގައި އޭނާ ދައްކަވާފައިވަނީ އީރާނުން ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފައްދަން ނިންމައިފިނަމަ ނޫނީ އުފައްދައިފިނަމަ އެކަމުގެ ސަބަބުން ކުރިމަތިވާނެ ނުރައްކާތަކުގެ ވާހަކަތަކެވެ.
އީރާނަކީ ބޭނުންވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި ހަތަރު ފަސް ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފެއްދޭ ފެންވަރަށް ނިއުކްލިޔާ ޓެކްނޮލޮޖީ ތަރައްގީ ކޮށްފައިވާ ގައުމެއްކަމަށް އެމެރިކާއާއި އިންޓަނޭޝަނަލް އެޓަމިކް އެނާޖީ އެޖެންސީގެ ރިޕޯޓްތައް ބުނެއެވެ. ނަމަވެސް އީރާނުން އިއުލާންކޮށްފައިވާ ނިއުކްލިޔާ ޑޮކްޓްރިން ބިނާކޮށްފައިވަނީ ސުލްހަވެރި ބޭނުންތަކަށް ނިއުކްލިޔާ ޓެކްނޮލޮޖީ ބޭނުންކުރުމުގެ މައްޗަށެވެ.
ކަންތައް މިހެން އޮތްނަމަވެސް އެމެރިކާއާއި އިސްރާއީލުގެ ފަރާތުން އީރާނަށް ކުރިމަތިވެދާނެ ނުރައްކާތަކަށް ބަލާފައި އީރާނުގެ ގައުމީ ސަލާމަތަށް އެންމެ ރައްކާތެރިކަން ބޮޑު ގޮތަކީ ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފެއްދުންކަމަށް ބުނެ އެ ގައުމުގެ ޕާލަމެންޓްގެ އެތައް މެންބަރަކު ވަނީ ވާހަކަ ދައްކަވާފައެވެ. އަދި އީރާނުގެ ބައެއް މަސްއޫލުވެރިން ވެސް ވަނީ އީރާނުގެ ނިއުކްލިޔާ ޑޮކްޓްރިން އަކީ ގައުމުގެ ސަލާމަތަށް ނުރައްކާވެއްޖެ ހާލަތެއްގައި ބަދަލު ނުކުރެވޭނެ އެއްޗެއް ނޫންކަމަށް ވިދާޅުވެ އެތައް ފަހަރަކު ވާހަކަ ދައްކަވާފައެވެ.
އީރާނުން ނިއުކްލިޔާ ހަތިޔާރު އުފައްދައިފިނަމަ ދެން އީރާނަށް އަސްކަރީ ގޮތުން ގޯނާކޮށް ބިރުދެއްކުމަކީ އެމެރިކާއާއި އިސްރާއީލު ފަދަ މެދުއިރުމަތީގައި ހަމަނުޖެހުން އުފައްދައި ސަރަހައްދަށް އަތްގަދަކުރަން އުޅޭ ބޭރުގެ ބާރުތަކަށް ކުރަންކެރޭނެ ކަމެއް ނޫންކަމަށް މުހައްލިލުންނާއި ތަޖުރިބާކާރުން ދެކެއެވެ. ނަމަވެސް މިކަމުގެ ސަަބަބުން އީރާނާއި އަރަބި ގައުމުތަކުގެ މެދުގައި ފިތުނަ އުފައްދައި އީރާނަކީ ބިރެއްގެ ގޮތުގައި ގަލްފުގެ ގައުުމުތަކަށް ދެއްކުމަށް އިސްރާއީލަށާއި އެމެރިކާއަށް އިތުުރު ފުރުސަތުތައް ލިބިގެންދާނެކަމަށް އެ ފަރާތްތަކުން ދެކެއެވެ.
ދާދިފަހުން އިސްރާއީލުން ވަނީ އީރާނުގެ ނިއުކްލިޔާ މަރުކަޒުތަކަށް ހަމަލާދީ އެތަންތަން ފުނޑާލާނެ ކަމުގެ އިންޒާރުތަކެއް ދީފައެވެ. އެމެރިކާއާއި އިސްރާއީލުން މިބާވަތުގެ އިންޒާރުތައް އީރާނަށް ދެމުން ގެންދާތާ ވަނީ ވިއްސަކަށް އަހަރު ވެފައެވެ.