ރަތަން ޓާޓާ އަވަހާރަވުން: ދިރިއުޅުމާއި ދެމިއޮތް ތަރިކަ

އިންޑިއާގެ ޓާޓާ ސަންސްގެ ވެރިޔާ، ރަތަން ނަވާލް ޓާޓާ އުމުރުފުޅުން 86 އަހަރުގައި އިއްޔެ ނިޔާވީ އިންޑިއާގެ މުމްބާއީގެ ބްރީޗް ކޭންޑީ ހޮސްޕިޓަލްގައި ފަރުވާދެމުން ދަނިކޮށެވެ.

"ހަގީގަތުގައި ވެސް އާދަޔާ ޚިލާފު ލީޑަރެއް ކަމަށްވާ ރަތަން ނަވާލް ޓާޓާއާ އަލްވަދާއު ކިޔުމަކީ ލިބޭ ފުން ހިތާމައެއް. އޭނާ ކޮށްދީފައިވާ ޚިދުމަތްތަކުގެ ސަބަބުން ކުރިއެރުން ލިބުނީ ހަމައެކަނި ޓާޓާ ގްރޫޕަކަށް ނޫން. މުޅި ގައުމަށްވެސް ލިބުނު." ޓާޓާ ސަންސްގެ ޗެއާމަން އެން ޗަންދްރަސޭކަރަން ނެރުއްވި ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވެއެވެ.

ރަތަން އަވަހާރަވުމާ ގުޅިގެން އިންޑިއާގެ ބޮޑު ވަޒީރު ނަރެންދްރާ މޯދީ ވެސް ވަނީ ތައުޒިއާ ފޮނުއްވާފައެވެ. އެކްސްގައި ކުރެއްވި ޕޯސްޓެއްގައި މޯދީ ވިދާޅުވީ ރަތަން އަކީ ތަސައްވުރު ބޮޑު ވިޔަފާރިވެރިއެއް، އޯގާތެރި އަދި އާދަޔާ ޚިލާފު ބޭފުޅެއް ކަމަށެވެ. އޭނާއަކީ އިންޑިއާގެ އެންމެ ދުވަސްވީ އަދި އެންމެ ޝަރަފުވެރި ވިޔަފާރި ކުރިއަރުވައި އެތައް ބަޔަކަށް އެހީތެރިވެދެއްވި ބޭފުޅެއް ކަމަށާއި، މުޅި މުޖުތަމައުގެ ކުރިއެރުމަށް މަސައްކަތްކޮށްދެއްވި ބޭފުޅެއް ކަމަށް މޯދީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.

ޑިސެމްބަރު 28، 1937ގައި އުފަންވި ރަތަން ޓާޓާ އަކީ ޓާޓާ ގްރޫޕްގެ އިސްވެރިއަކަށް ހުންނަވައި ގާތްގަޑަކަށް ދެ ގަރުނު ވަންދެން އެ ވިޔަފާރި ހިންގެވި މޭސްތިރިޔާއެވެ. 1991އިން 2012 އަށް ޗެއާމަންކަން ކުރެއްވި އިރު، 2016 ވަނަ އަހަރު ވަގުތީ ޗެއާމަންގެ މަގާމަށް ކުރު މުއްދަތަކަށް އެނބުރި ވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އޭނާގެ ލީޑަޝިޕްގެ ދަށުން ކުންފުނި ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް ކުރިއަރާފައެވެ. ކުންފުނީގެ ގްރޫޕްގެ އާމްދަނީ 1991ވަނަ އަހަރު 5.7 ބިލިއަން ޑޮލަރުން 2012ވަނަ އަހަރު ގާތްގަނޑަކަށް 100 ބިލިއަން ޑޮލަރަށް އިތުރުވެފައިވެއެވެ.

ދުނިޔޭގެ ބޮޑެތި ޑީލްތަކުގައި މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރެއްވެވިއެވެ. ޓާޓާއިން 2000ވަނަ އަހަރު ޓެޓްލީ، 2007ވަނަ އަހަރު ކޯރަސް އަދި 2008ވަނަ އަހަރު ޖަގަވާ ލޭންޑް ރޯވާ ގަތްއިރު، ރަޓަން ޓާޓާގެ ލީޑަޝިޕްގައި ވެސް ޓާޓާ ކޮންސަލްޓެންސީ ސާވިސަސް (ޓީސީއެސް) ދުނިޔޭގެ މަޝްހޫރުކަން ހޯދިއެވެ. ދެހާސް އަށް ވަނަ އަހަރު ޓާޓާ އިން ވަނީ ދުނިޔޭގެ އެންމެ އަގުހެޔޮ ކާރު އުފެއްދުމުގެ މަގުސަދުގައި ޓާޓާ ނޭނޯ ތައާރަފްކޮށްފައެވެ.

ދިރިއުޅުމާއި ތައުލީމު ހާސިލުކުރެއްވުން

ރަތަންއަށް ވަނީ އޭނާގެ ކުޑައިރު އަމިއްލަ ހަޔާތުގެ ގޮންޖެހުންތަކާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައެވެ. އޭނާގެ މައިންބަފައިން ވަކިވީ އުމުރުން 10 އަހަރުގައެވެ. އޭގެފަހުން ގެންގުޅެ ބަލައި ތަރުބިއްޔަތު ކުރީ ރަތަންގެ ކާފަ، ނަވާޖްބާއި ޓާޓާއެވެ. ފަހުން އެމެރިކާއަށް ގޮސް ކޯނެލް ޔުނިވާސިޓީން އާކިޓެކްޗާގެ ދާއިރާއިން ޑިގްރީ ހާސިލް ކުރެއްވިއެވެ. 1975ވަނަ އަހަރު ހާވާޑް ބިޒްނަސް ސްކޫލުން އެޑްވާންސް މެނޭޖްމަންޓް ކޯހެއް ފުރިހަމަ ކުރެއްވެވިއެވެ.

ޓާޓާ ސަންސް ގައި އޭނާ ކެރިއަރު ފެށީ 1962ވަނަ އަހަރުއެވެ. އޭރު މަސައްކަތް ކުރީ ފިހާރައިގެ ތަޅުގަނޑު މަތީގައެވެ. އޭގެ ސަބަބުން އާއިލީ ވިޔަފާރީގެ އަމަލީ ތަޖުރިބާ ލިބުނެވެ. އޭނާ ކުރިން ވަޒީފާ އަދާކުރި ތަންތަނުގެ ގޮތުގައި ނެލްކޯ އަދި އެމްޕްރެސް މިލް ހިމެނެއެވެ.

ޓާޓާ ގްރޫޕް ހިންގުން

ނަވާރަ ސަތޭކަ ނުވަދިހަ އެއް ވަނަ އަހަރު ރަތަން ޓާޓާ ގްރޫޕްގެ ޗެއާމަން ކަމަށް ވަޑައިގެންނެވިއިރު، އޭނާގެ ލީޑަޝިޕްގެ ސިފަތަކާ މެދު ސުވާލުތަކެއް އުފެދުނެވެ. އެ ޝައްކުތައް ވަރަށް އަވަހަށް ފިލައިގެން ދިޔައީ ކުންފުނި ޒަމާނީކޮށް، ވިޔަފާރި ފުޅާކުރުމުގެ ގޮތުން އިތުރު ކުންފުނިތައް ގަނެ، ވިޔަފާރި ކުރިއަރަން ފެށި ހިސާބުންނެވެ. އޭނާގެ ލީޑަޝިޕްގެ ދަށުން ޓާޓާ ގްރޫޕުން ވަނީ ޓެލެކޮމް، ސްޓީލް، އަދި އޮޓޯމޯޓިވް ފަދަ ސިނާއަތްތަކުގެ ތެރެއަށް ވިޔަފާރި ފުޅާކޮށްފައެވެ. އަދި މެނޭޖްމަންޓް ރީސްޓްރަކްޗާކޮށް ކުންފުނީގެ މާލީ ހާލަތު ރަނގަޅު ކުރެއްވެވިއެވެ.

މުޖުތަމައުއަށް އެހީތެރިވުމުގެ ނަމޫނާއެއް

ރަތަންގެ ތަރިކައިގެ ބޮޑު ބައެއް ވަނީ ޗެރިޓީގެ ގޮތުގައި ހޭދަކުރެވޭގޮތަށް ހަމަޖައްސާފައެވެ. ޓާޓާ ސަންސްގެ އޭނާގެ ހިއްސާގެ 65 ޕަސެންޓަށް ވުރެ ބޮޑު ބައެއް ދަނީ ޗެރިޓަބަލް ކަންކަމަށެވެ. އޭނާގެ އެ އެހީތަކުގެ ސަބަބުން މުޅި އިންޑިއާގައި ތައުލީމާއި ސިއްޚީ ދާއިރާއާއި އިޖުތިމާއީ ތަރައްގީގެ މަޝްރޫއުތަކަށް ފައިސާ ލިބިފައިވެއެވެ. ޓާޓާގެ އެންމެ ބޮޑު އެއް އަމާޒަކީ އިންޑިއާ ރައްޔިތުންގެ ދިރިއުޅުމުގެ ފެންވަރު ރަނގަޅު ކުރުމެވެ.

އެވޯޑްތަކާއި ޝަރަފުވެރިކަން ދިނުން

ރަތަންގެ އަގުހުރި މަސައްކަތަށް ގިނަ އެވޯޑްތަކެއް ލިބިލައްވާފައިވެއެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި 2000ވަނަ އަހަރު ލިބިލެއްވި ޕަދްމާ ބޫޝަން އާއި 2008ވަނަ އަހަރު ލިބިލެއްވި ޕަދްމާ ވިބޫޝަން ހިމެނޭއިރު، 2010ވަނަ އަހަރު އޮސްލޯ ބިޒްނަސް ފޯ ޕީސް އެވޯޑް ލިބިވަޑައިގެންނެވިއެވެ. އެ ވޯޑަކީ އިނގިރޭސިވިލާތުގެ އެންމެ މަތީ މަދަނީ ޝަރަފުތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ޝަރަފެވެ.

ރިޓާޔާކުރެއްވުމަށްފަހު ދިރިއުޅުއްވުން

ދެހާސް ބާރަ ވަނަ އަހަރު މަގާމުން ވަކިވެވަޑައިގަތުމަށް ފަހު ވެސް ރަތަން އަކީ ދިރިއުޅުއްވުމުގައި ވަރަށް އެކްޓިވްކޮށް އުޅުއްވި ބޭފުޅެކެވެ. އާ ވިޔަފާރިތައް ފެށުމުގައި އެހީތެރިވެދެއްވައި ޗެރިޓީ މަސައްކަތް ކުރެއްވެވިއެވެ. މުއްސަނދި ވަރުގަދަ ޝަހުސިއްޔަތެއް ނަމަވެސް ރަތަން ދިރިއުޅުއްވީ ވަރަށް އާދައިގެ ދިރިއުޅުއްވުމެކެވެ. ދުވަހަކު ވެސް ކައިވެނިކުރައްވާފައިނުވާއިރު، އަވަހާރަވަންދެން ވެސް ދިރިއުޅުއްވީ މުމްބާއީގެ އާދައިގެ ގެއެއްގައެވެ.

ރަތަން އަވަހާރަވިއިރު، ފާއިތުވި ދުވަސްތަކުގެ ތެރޭ ސިއްޚީ ހާލުކޮޅު ވަރަށް ބޮޑަށް ގޯސްވެ ރަތަން ގެންދެވީ މުމްބާއީގެ ހޮސްޕިޓަލެއްގެ އައިސީޔޫގައި ފަރުވާ ހޯއްދަވަމުންނެވެ.