އެންމެހާ ލޮބުވެތި އަޚުންނާއި އުޚުތުން! ތިޔަ އެންމެހާ ބޭފުޅުންނަށް އިސްލާމީ ރިވެތި ސަލާމުން ސަލާމް ގޮވާލަމެވެ. السَّلَامُ عَلَيْكُمْ وَرَحْمَةُ ٱللَّهِ وَبَرَكاتُهُ!
އާދެ! ﷲ ސުބުޙާނަހޫ ވަތަޢާލާ އަޙްޒާބް ސޫރަތުގައި ވަޙީކުރައްވާފައިވަނީ يا أَيُّهَا الَّذينَ آمَنُوا اتَّقُوا اللَّهَ وَقولوا قَولًا سَديدًا. އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ. ތިޔަބައި މީހުން ސީދާވެގެންވާ ބުނުމަކުން ބަސްބުނާށެވެ. އެއީ ތިޔަބައި މީހުންގެ އަމަލުތައް އިޞްލާހުކޮށްދެއްވުމަށް ޓަކައެވެ. އަދި އެއީ ތިޔަބައިމީހުންގެ ފާފަތައް ފުއްސަވައިދެއްވުމަށް ޓަކައެވެ. ﷲއާ އެކަލާނގެ ރަސޫލާއަށް ކިޔަމަންގަނެއްޖެ މީހާއީ ބޮޑުވެގެންވާ ނަސީބުލިބިގަތުމަކުން ނަސީބުލިބިގަނެއްޖެ މީހެކެވެ.
ލޮބުވެތި އަޚުންނޭވެ. އަޅުގަނޑުމެން ވިސްނާލަންވީ މި އާޔަތަށެވެ. އޭ އީމާންވެއްޖެ މީސްތަކުންނޭވެ. ތިޔަބައި މީހުން ސީދާވެގެންވާ ބުނުމަކުން ބަސްބުނާށެވެ. ސީދާވެގެންވާ ބަސްބުނުމަކީ ކޮބައިތޯ؟ ތެދުބަހުން ވާހަކަދެއްކުމެވެ. ސަމާސާއަކަށް ވެސް ދޮގެއް ނެހެދޭނެއެވެ. ސަމާސާއަކަށް ނަމަވެސް، މަޖަލަށް މީހުން ހެއްވާލުމަށްޓަކައި ބައެއްފަހަރު އަޅުގަނޑުމެން ބުނަން މިވެނި މީހެއްގެ މިވެނި ކަމެކޭ، އެއީ ބައެއްފަހަރު ހީ ސަމާސާކޮށްލުމަށް ޓަކައެވެ. ނަމަވެސް އެގޮތަށް ދޮގެއް ނެހެދޭނެއެވެ. އެއީ ގައުމެއްގެ މީހުން ހެއްވާލުމަށްޓަކާ ދޮގުހެދުމަކީ ނަބިއްޔާ މުޙައްމަދު ޞައްލަﷲ ޢަލައިހި ވަސައްލަމަ ހަދީޘްކުރައްވާފައިވަނީ އެމީހަކަށް ހަލާކުހުއްޓޭ، އެމީހަކަށް ހަލާކުހުއްޓޭ! ކުޑަކުޑަ ވާހަކައެއް ތެދުހެދުމާ ބެހޭގޮތުން އަޅުގަނޑު ކިޔާލަދޭނަމެވެ.
އާދެ! މަޝްހޫރު ޢިލްމުވެރިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު ތުއްޕުޅު ހަޔާތުގައި މައްކާގައި އެކަލޭގެފާނު އުޅުއްވިއެވެ. އެކަލޭގެފާނު މަންމަ އެކަލޭގެފާނަކީ ބޮޑު ޢިލްމުވެރިއަކަށް ހެދުމަށް ޓަކައި ދިޔައީ މަސައްކަތްކުރަމުންނެވެ. އެއީ އައްބާސީ ޚިލާފަތުގެ ދުވަސްވަރެވެ. ބަޣްދާދަކީ އޭރުގެ އެންމެ ފުރަތަމަ ވައްކޮށް ބިނާކުރެވުނު ސިޓީއެވެ. އެ ސިޓީގައި އެންމެ ގިނަ އިލްމުވެރިން އޭރު ތިއްބަވަމުން ގެންދެވިއެވެ. އަދި އެންމެ ގިނަ ކުތުބުޚާނާ ހުންނަ އެއްތަނަކީ ބަޣްދާދެވެ.
އެއިރުގެ ދަތުރުފަތުރު އޮންނަގޮތުން ގާފިލާއެއް ދަތުރުކުރާނީ އަހަރަކު އެއްފަހަރު ދެފަހަރުއެވެ. އެހެންވީމަ މީހަކަށް ދަތުރުކުރެވޭނީ މިއިން ގާފިލާއަކާ އެކުއެވެ. އެއީ އޭރުގެ ދަތުރުފަތުރު އޮންނަ ގޮތެވެ. އެހެންކަމުން މި ކުއްޖާގެ މަންމަ މި ކުއްޖާ ބަޣްދާދަށް ފޮނުވިއެވެ. އަދި 40 ދީނާރު ދީފަ ދެންނެވިއެވެ. އޭ ކޮއެފުޅާއެވެ. ކޮއެފުޅު ނަފުސު ހަލާކުވިއަސް ނަމަނަމަ ދޮގެއް ނަހަދައްޗެވެ. އެހިނދު އެ ކުއްޖާ އެކަމަށް މަންމައަށް ވަޢުދުވިއެވެ.
އެއަށްފަހު ގާފިލާއަކާ އެއްކޮށް ދަތުރުކުރަމުން ދަނިކޮށް މަގުފޭރޭ ބަޔަކުއައިސް ގާފިލާ ވަށާލާ ގާފިލާގެ އެންމެން ހިފާ ހައްޔަރުކޮށްފިއެވެ. އެއަށްފަހު މި ގާފިލާގެ ކޮންމެ މީހެއްކައިރީ ތިބާއަތުގަ ކިހާވަރެއް އެބަ އޮތްހެއްޔޭ ކިޔާ ސުވާލުކުރިއެވެ. އެންމެން ބަލަނީ ސަލާމަތްވޭތޯއެވެ. ބައެއްމީހުން ހަދަނީ ދޮގެވެ. އޮތަސް ބުނަނީ އެއްޗެއް ނެތްކަމަށެވެ. ނުވަތަ ބުނަނީ ހުރިވަރަށްވުރެ މަދުންނެވެ. އެހެން ގޮސް އެ ކުއްޖާއާ ޖެހުމުން އެކުއްޖާބުނީ ތިމަންނަ އަތުގައި 40 ދީނާރު އެބަ އޮތްކަމަށެވެ. އެމީހާ ހީކުރީ މީނަ ނުރުހުންތެރިވެގެން ރުޅިއައިސްގެން ބުނި އެއްޗެއްކަމަށެވެ. ކުޑަ ކުއްޖެއްވީމަ އޭ ކުއްޖާފުޅާއޭ ދުރަށްދާށޭ ކޮން ދޮގެއްހަދާކަށްހޭ ކިޔާ މީނަގޮސްފިއެވެ. އެއަށްފަހު އެހެންމީހަކު އައިސް ސުވާލުކުރުމުން އެ ކުއްޖާބުނީ ތިމަންނަ އަތުގައި 40 ދީނާރު އެބަ އޮތްކަމަށެވެ. ދެން މިމީހުންގެ ވެރިމީހަގެ ގާތަށް އެ ކުއްޖާ ގެންދެވިއްޖެއެވެ.
މަގުފޭރޭ މީހުންގެ ވެރިއަކަށް ހުރި މީހާ އެ ކުއްޖާގާތު ކިހާވަރެއް އެބައޮތްހޭ ކިޔާ ސުވާލުކުރިއެވެ. ބުނުމުން އެ ކުއްޖާ ބުނީ ތިމަންނަ އަތުގައި 40 ދީނާރު އެބައޮތޭއެވެ. ދެން ބޮޑުމީހާގެ އެންގުމަށް އެކުއްޖާ ބެލިއިރު އެކުއްޖާގެ އަތުގައި 40 ދީނާރު އެބައޮތެވެ. ދެން މީނަ އަޖައިބުވެގެން ބުންޏެވެ. އޭ ކުއްޖާއޭ ތިބާ ތެދު ތިހަދަނީ ކީއްވެ ހެއްޔެވެ. މި ގާފިލާގެ އެންމެން ހަދަނީ ދޮގެވެ. އެމީހުން ބޭނުންވަނީ ސަލާމަތްވާށެވެ. އެ ހިނދު އެކުއްޖާ ދަންނަވަނީ ތިމަންނަ ތިމަންނަގެ މަންމައަށް ނަފުސު ހަލާކުވެ ދިޔަޔަސް ދޮގުނުބުނުމަށް ވައުދުވީމޭއެވެ. ތިމަންނަ ތިމަންގެ މަންމައަށް ޚިޔާނާތްތެރިއެއް ނުވާނަމެވެ.
އެހިނދު އޭނަ ވަރަށް ބޮޑަށް ދެރަވެ ކުރި މަޝްވަރާތައްކަކަށްފަހު އޭނާ ތަޢުބާވެ ހުރިހާ މުދަލެއް ގާފިލާގެ އެންމެންނަށް ރައްދުކޮށްދީ އޭނަ ބަޣްދާދަށް ސަލާމަތްތެރިމަކާއެކު ވާސިލުކޮށްދިނެވެ. މިއީ ކޮން ބޭފުޅެއްތޯއެވެ. މިއީ ޢަބްދުލް ޤާދިރުލް ޖީލާނީއެވެ. މި ބޭފުޅާގެ އަތްމައްޗަށް އެތަކެއް ބޭފުޅުންނެއް އެތަކެއް ކްރިސްޓިއަނުންނެއް، ޔަހޫދީންނެއް އިސްލާމެވެގެން ދިޔައެވެ.
ލޮބުވެތި އަޚުންނޭވެ. ތެދުބުނުމުގައި ދެމިތިބޭ ބަޔަކަށް ވަމާ ހިންގަވާށެވެ. އަޅުގަނޑުގެ ދުޢާއަކީ އަޅުގަނޑުމެންނަކީ ތެދުވެރިންކަމުގައި ލައްވަވާ ސުވަރުގެވެރިންކަމުގައި ލެއްވުމެވެ.