ވޮޝިންޓަން (7 ފެބްރުއަރީ 2025) : ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖިނާ ކޯޓު (އޭސީސީ) ގެ ބާރު ކަނޑުވާލުމަށް ޓަކައި އެމެރިކާ ކުރަމުން ގެންދާ މަސައްކަތްތަކާއި އަޅަމުން ގެންދާ ފިޔަވަޅުތަކަށް ދުނިޔޭގެ ގައުމުތަކުން ދެކޮޅު ހަދައި އެގައުމުތަކުން އެމެރިކާ ކުށްވެރިކޮށްފިއެވެ.
އެމެރިކާގެ ރައީސް ޑޮނަލްޑް ޓްރަމްޕް، "އޭސީސީ" އާ ދެކޮޅަށް އެޅުއްވި ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކާ ދެކޮޅަށް ދުނިޔޭގެ 79 ގައުމަކުން ނެރުނު ބަޔާނެއްގައި ބުނެފައިވަނީ އޭސީސީގެ ބާރު ކަނޑުވާލައި އެ ކޯޓުގެ މިނިވަންކަން ނަގާލުމަށް އެމެރިކާ ކުރާ މަސައްކަތްތައް ބަލައި ނުގަނެވޭނެ ކަމުގައެވެ. އަދި އެމެރިކާގެ މި އަމަލަކީ ބައިނަލްއަގްވާމީ އަދުލު އިންސާފުގެ ނިޒާމަށް ބާރާއި ނުފޫޒު ފޯރުވައި އެ ކޯޓުގެ މިނިވަންކަމާއި މުސްތަގިއްލުކަން ނަގާލުމުގެ އަމަލެއް ކަމުގައެވެ.
ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖިނާ ކޯޓު (އޭސީސީ) އަކީ ވަކިވަކި ފަރުދުން ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ހިންގާ ހަނގުރާމައިގެ ޖަރީމާތަކާއި ނަސްލު ނައްތާލުމާއި ނަސްލު ސާފުކުރުމުގެ ނުރައްކާތެރި ޖިނާއީ ޖަރީމާތައް ބަލައި ތަހްގީގު ކުރުމަށް އުފައްދާފައިވާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ކޯޓެކެވެ.
އެމެރިކާގެ މި އަމަލަަކީ ގާނޫނާއި ގަވައިދުގެ މައްޗަށް ބިނާކޮށްފައިވާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ނިޒާމު ހަލާކުކޮށް އެނިޒާމު ރޫޅާލުމުގެ އަމަލެއްކަމަށް ސިފަކޮށް އެ ފުރުސަތު ނުދެވޭނެ ކަން މި 79 ގައުމުން ނެރުނު ބަޔާނުގައި ފާހަގަކޮށްފައިވެއެވެ.
މި ބަޔާނުގައި ސޮއިކުރި ގައުމުތަކުގެ ތެރޭގައި ޖަރުމަނާއި އިނގިރޭސިވިލާތް ފަދަ އެމެރިކާއާ ގާތް ޔޫރަޕްގެ ގައުމުތައް ވެސް ހިމެނެއެވެ. މީގެއިތުރުން އޭޝިއާއާއި އެފްރިކާ އަދި ލެޓިން އެމެރިކާގެ ގައުމުތައް ވެސް ހިމެނެއެވެ.
މިހާ ގިނަ ގައުމުތަކެއް ގުޅިގެން އެމެރިކާގެ އަމަލުތައް ކުށްވެރިކޮށް ބަޔާނެއް ނެރުމަކީ އެމެރިކާއަށް ކުރިމަތިވި ލަދުވެތި ކަމެއްކަމަށް ރިޕޯޓްތައް ބުނެއެވެ.
އެމެރިކާއިން ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓާ ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އެޅީ އިސްރާއީލުން ޣައްޒާގެ އާންމުންނާ ދެކޮޅަށް ހިންގަމުން ގެންދާ ގަތުލުއާންމުތަކާއި ހަނގުރާމައިގެ ޖަރީމާތަކާ ގުޅިގެން އިސްރާއީލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ބެންޖަމިން ނަތަންޔާހޫ އާއި އޭނާގެ ކުރީގެ ދިފާއީ ވަޒީރު ޔޯވް ގަލަންޓް ހައްޔަރު ކުރުމުގެ އަމުރެއް އެ ކޯޓުން ނެރެފައިވާތީ އެކަމަށް ބަދަލު ހިފުމުގެ ގޮތުންނެވެ.
އެ ކޯޓާ ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމަށް އެމެރިކާގެ ރައީސް ނެރުއްވި އަމުރުގައި ބުނެފައިވަނީ އައިސީސީން އެމެރިކާއާއި އިސްރާއީލަށް އަމާޒުކޮށް ޣައިރު ގާނޫނީ އަދި އަސާސެއް ނެތް އަމަލުތައް ހިންގަމުން ގެންދާކަމުގައެވެ.
އައިސީސީއާ ދެކޮޅަށް އެމެރިކާގެ ރައީސް ނެރުއްވި އަމުރުގައި އައިސީސީގެ ފަނޑިޔާރުންނާއި މުވައްޒަފުން އަދި އެ މީހުންގެ އާއިލާގެ މެންބަރުންނަށާއި އިސްރާއީލުގެ ޖަރީމާތަކާ ދެކޮޅަށް އެ ކޯޓަށް ހެކިދިން ފަރާތްތަކާ ދެކޮޅަށް މާލީ ގޮތުން ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅު އަޅައި، އެ ފަރާތްތައް އެމެރިކާއަށް ވަނުން ވެސް ވަނީ މަނާކޮށްފައެވެ.
ނަތަންޔާހޫ ހައްޔަރު ކުރުމުގެ އަމުރު ނެރުމުގެ ކުރިން ވެސް އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ސަރުކާރުގެ މަސްއޫލުވެރިންނާއި ކޮންގްރެސްގެ ގިނަ އަދަދެއްގެ މެންބަރުން ވެސް ވަނީ ނަތަންޔާހޫގެ މައްޗަށް އެފަދަ އަމުރެއް ނުނެރުމަށް ގޮވާލައި އެ ކޯޓަށް ބިރު ދައްކާފައެވެ.
އަމުރު ނެރެފިނަމަ ދަތިކުުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އަޅާނެކަމުގެ އިންޒާރު ވެސް ދީފައެވެ. އަދި އެމެރިކާގެ ކުރީގެ ސަރުކާރުންވަނީ ނަތަންޔާހޫގެ މައްސަލަ ތަހުގީގުކުރި އެކޯޓުގެ ޕްރޮސެކިއުޓަރު ކަރީމް ޚާންގެ މައްޗަށް އެ ދުވަސްވަރު ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އަޅާފައެވެ.
އަނެއްކޮޅުން އެމެރިކާ ވަނީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ އަމުރަށް ގޮންޖަހައި އިސްރާއީލުގެ ބޮޑުވަޒީރު ނަތަންޔާހޫ ހައްޔަރު ކުރުމަށް ވެސް ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ.
ނަތަންޔާހޫ އެމެރިކާއަށް ކުރެއްވި ދަތުރުގައި އޭނާ ހައްޔަރު ކުރުމަށް އެދި އެމްނެސްޓީ އިންޓަނޭޝަނަލް ފަދަ އިންސާނީ ހައްގުތަކަށް މަސައްކަތްކުރާ ދުނިޔޭގެ ޖަމިއްޔާ ޖަމާއަތްތަކުން އެމެރިކާ ސަރުކާރަށް އިލްތިމާސް ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް މިކަމަށް އިޖާބަ ދީ ބައިނަލްއަގްވާމީ ކޯޓަށް އެއްބާރުލުން ދިނުމަށް އެމެެރިކާ ވަނީ ދެކޮޅު ހަދާފައެވެ.
އަދި މީގެ ބަދަލުގައި އެމެރިކާ ވަނީ ނަތަންޔާހޫ ހިމާޔަތްކޮށް އޭނާގެ ދިފާއުގައި އެކޯޓާ ދެކޮޅަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅު އަޅައި ބައިނަލްއަގްވާމީ އިންސާފާއި އަދާލަތަށް ހުރަސްއަޅަން މަސައްކަތް ކޮށްފައެވެ.
އެމެރިކާގެ މި އަމަލު ކުށްވެރިކޮށް ދުނިޔޭގެ 79 ގައުމަކުން އެމެރިކާ ދެކޮޅަށް ގުޅިގެން ބަޔާނެއް ނެރުމަކީ ދުނިޔޭގައި ޒަމާނުއްސުރެ އޮތް އެމެރިކާގެ ސޮފްޓް ޕަވާ ގެއްލި އެމެރިކާގެ އަގު ބައިނަލްއަގްވާމީ މުޖްތަމައުގައި ވެއްޓެމުންދާ މިންވަރު ހާމާވާ ކަމެއްކަމަށް މުހައްލިލުން ސިފަކުރައްވައެވެ.
އަދި ބައިނަލްއަގްވާމީ އިންސާފަށް ހުރަސްއަޅައި ކޯޓުތަކަށް ބިރުދައްކާ ގައުމެއްގެ ގޮތުގައި އެމެރިކާ ދުނިޔޭގެ ފެންވަރުގައި ސިފަވެގެން ދާ ކަމެއްކަމަށާ މިއީ އެމެރިކާއަށް ކުރިމަތިވި ލަދުވެތިކަމެއްގެ އިތުުރުން މިއީ ސްޓްރެޓެޖިކް ގޮތުން އެމެރިކާއަށް ލިބުނު ބޮޑު ގެއްލުމެއްގެ ކަމަށް މި ފަރާތްތަކުން ވަނީ ސިފަކޮށްފައެވެ.