ދަ ހޭގް (5 ޑިސެންބަރު 2024): ދުނިޔޭގެ ބައެއް ގައުމުތަކުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓު (އައިސީސީ) އަށް ބިރުދައްކައި އެ ކޯޓުގެ ބާރު ކަނޑުވާލަން ވަރަށް ނާތަހުޒީބު ގޮތެއްގައި މަސައްކަތްކުރަމުން ގެންދާ ކަމަށާއި އެ ފަރާތްތަކުގެ ކިބައިން "އައިސީސީ" ސަލާމަތްކުރުމަށް އެ ކޯޓުގެ ރައީސާ ޓޮމޯކޯ އަކާނޭ ބައިނަލްއަގުވާމީ މުޖަތަމައަށް ގޮވާލައްވައިފިއެވެ.
"އައިސީސީ"ގެ ޗާޓަރު ނުވަތަ ރޯމް ސްޓެޓިއުޓްގައި ސޮއިކޮށްފައިވާ އެ ކޯޓުގެ މުއާހަދާގެ މެންބަރު ގައުމުތަކުގެ މަންދޫބުންނާ ދަ ހޭގްގައި ބައްދަލުކުރައްވައި އަކާނޭ ވިދާޅުވީ، ދުނިޔޭގެ ބައެއް ގައުމުތަކުން އެ ކޯޓަށާއި އެ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށް ބިރުދައްކައި އެ ކޯޓުގެ ނިންމުންތަކަށް ބާރާއި ނުފޫޒު ފޯރުވަމުންދަނީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ގާނޫނާއި އުސޫލުތަކަށް ގޮންޖައި އެ ކޯޓުގެ ދުވަސް ދުއްވާލުމުގެ ނާތަހުޒީބު މަގުސަދެއްގައި ކަމުގައެވެ.
މި ފަދަ ގައުމުތަކުގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ގާނޫނާއި އިންސާފަށް ނުރައްކާވެފައިވާ ކަމަށް އަކަނޭ ސިފަކުރެއްވިއެވެ.
އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އަމިއްލައެދުން ބޮޑު ގައުމުތަކެއްގެ ސަބަބުން "އައިސީސީ" ގެ ވުޖޫދަށް ވެސް ވަނީ ނުރައްކާވެފައެވެ. އަކާނޭ ވިދާޅުވީ، މަދު ގައުމުތަކެއްގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ނިޒާމު ޚަރާބުވެ ބައިނަލްއަގުވާމީ އަދާލަތާއި އިންސާފު ނެތިދިޔުމަކީ ދެރަކަމެއް ކަމުގައެވެ.
އަކާނޭ ވިދާޅުވިގޮތުގައި މިފަދަ މަދު ގައުމުތަކެއް ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓު (އައިސީސީ) ކޯޓަށާއި އެ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނާއި މަސްއޫލުވެރިންނަށް ބިރުދައްކައި ބުލީ ކުރަމުން ގެންދިޔުމުގެ ސަބަބުން އެ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނާއި މަސްއޫލުވެރިން އުޅެންޖެހިފައިވަނީ ބިރުވެރި މާހައުލެއްގައެވެ.
މިކަމުގެ ސަބަބުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓު ފަނޑިޔާރުންގެ މިނިވަންކަމަށް ހުރަސްއެޅި އިންސާފަށް ހުކުމްކުރަން އެ ބޭފުޅުންނަށް ދަތިވެފައިވާ ކަމަށް ވެސް އަކާނޭ ވިދާޅުވިއެވެ.
ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓަށް ބިރުދައްކައި ބުލީ ކުރަމުންގެންދާ ދެ ގައުމަކީ އެމެރިކާއާއި އިސްރާއީލެވެ. އިސްރާއީލުވަނީ އެ ކޯޓަކީ ދުނިޔޭގެ ސަލާމަތަށް ހުރި ނުރައްކަލެއްކަމާއި އެއީ އުވާލަންޖެހޭ ނާތަހުޒީބު ކޯޓެއްކަމަށް ސިފަކޮށްފައެވެ.
އިސްރާއީލުގެ އިސްވެރިން ހައްޔަރުކުރުމުގެ އަމުރު ނެރުމަށް ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ޕްރޮސެކިއުޓަރު ކަރީމް ޚާން އެ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިން އެދިވަޑައިގަތުމާ އެކު އެމެރިކާގެ ބިރުދެއްކުންތައް އެ ކޯޓަށް އަމާޒުވިއެވެ.
މިއާއެކު، އެމެރިކާގެ ކޮންގްރެސްގެ ބައެއް މެންބަރުންވަނީ އެ އަމުރު ނެރުމާ ދެކޮޅަށް އެ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންނަށާއި ޕްރޮސެކިއުޓަރަށް ބިރުދައްކައި އެ ބޭފުޅުންނަށް ސިޓީތަކެއް ވެސް ފޮނުއްވާފައެވެ. މި ސިޓީތަކުގައި އެ ބޭފުޅުންނާ ދެކޮޅަށް އެމެރިކާއިން ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅު އަޅާނެކަމުގެ އިންޒާރު ދީ އެމެރިކާއަށް ވަނުމުގެ ހުއްދަ ވެސް އައިސީސީގެ ފަނޑިޔާރުންނާއި މަސްއޫލުވެރިންނަށް ނުދޭނެކަމުގެ އިންޒާރުތައް ދީފައިވެއެވެ.
އަދި، އިސްރާއީލުން ހިންގާ ގަތުލުއާންމުތަކުގެ މައްސަލަ ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓުން ބަލައި ތަހުގީގުކުރުމަކީ އެއްވެސް ވަރަކަށް ކޮށްގެންވާނެކަމެއް ނޫން ކަމަށް ވެސް ބުނެ ބައިނަލްއަގުވާމީ އިންސާފަށް ހުރަސްއަޅައި ފަނޑިޔާރުންނަށް ބިރުދައްކައި ނާތަހުޒީބު އަމަލުތައް ހިންގިއެވެ.
މިކަން ހުއްޓުވުމަށްޓަކައި ޔޫރަޕްގެ އެތައް ގައުމަކުން ވެސް މި މައްސަލަ އެ ކޯޓުގައި އިސްތިއުނާފު ކުރިއެވެ. ނަމަވެސް، އެންމެ ފަހުން ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންވަނީ އެމެރިކާއަށް ގޮންޖަހައި އިސްރާއީލުގެ ބޮޑުވަޒީރާ އަދި ކުރީގެ ދިފާއީ ވަޒީރު ހައްޔަރުކުރުމުގެ ތަރީޚީ އަމުރު ނެރެފައެވެ.
މި އަމަރު ނެރުމާ އެކު އެމެރިކާގެ ރައީސް ޖޯ ބައިޑެންވަނީ އިސްރާއީލުގެ ވެރިން ހައްޔަރުކުރުމުގެ އަމުރު ނެރުމަކީ ބައިނަލްއަގުވާމީ ޖިނާއީ ކޯޓުގެ ފަނޑިޔާރުންގެ ކިބައިގައި ލަދުވެތިކަމުގެ ކަންފުޅެއް ވެސް ނެތްކަމުގެ ހެއްކެއް ކަމަށް ވިދާޅުވެ، ބައިނަލްއަގުވާމީ އިންސާފާއި ހަމަހަމަކަމާއި އަދާލަތަށް ގޮންޖައްސަވައި ހަރުކަށި އަދި ނާތަހުޒީބު ބަޔާންތައް ދެއްވާފައެވެ.