ރާއްޖޭގައި މިހާރު ހަލުވިކަމާއެކު ފެތުރެމުންދާ ޗިކުންގުންޔާ ކޮންޓްރޯލް ނުވާކަމަށާއި، މިހާރު އެބަލީގެ 134 ކޭހެއް ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވާކަމަށް ހެލްތު ޕްރޮޓެކްޝަން އެޖެންސީ (އެޗްޕީއޭ)އިން ބުނެފިއެވެ.
އެޗްޕީއޭއިން ބުނީ، މި އަހަރު ޗިކުންގުންޔާގެ 134 ކޭސް ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވާއިރު މިދިޔަ މަހު އެކަނި 129 ކޭސް ރިޕޯޓު ކޮށްފައި ވާކަމަށެވެ. ޗިކުންގުންޔާ ޖެހިގެން އެންމެ ގިނަ ބަޔަކު ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވަނީ މާލޭ ސަރަހައްދުންނެވެ. އެގޮތުން، މާލޭ ސަރަހައްދުން މިއަހަރު 130 ކޭސް ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވެއެވެ. އަތޮޅުތެރެއިން ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވަނީ ހަތަރު ކޭހެވެ.
މި ބަލީގައި ރިޕޯޓުކޮށްފައިވާ މިންވަރު އެންމެ ގިނައީ 25 އަހަރުން މަތީގެ މީހުންނެވެ. އެގޮތުން 25 އަހަރުން މަތީގެ 115 މީހުން މިބަލި ޖެހިގެން ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވާއިރު، 25 އަހަރުން ދަށުގެ 19 މީހުން ރިޕޯޓު ކޮށްފައި ވާކަމަށް އެޗްޕީއޭގެ ތަފާސްހިސާބުތައް ދައްކައެވެ.
މިދިޔަ މާޗް މަހާ އަޅާ ބަލާއިރު، އެޕްރިލް މަހު ޗިކުންގުންޔާ ފެތުރުނު މިންވަރު ވަނީ ވަރަށް ބޮޑަށް އިތުރު ވެފައެވެ. މާޗް މަހު މި ބަލީގައި ރިޕޯޓުކޮށްފައި ވަނީ އެންމެ ފަސް ކޭހެއެވެ.
ޗިކުންގުންޔާއިން ސަލާމަތް ވުމަށް ކުރެވޭނެ އެންމެ މުހިންމު ކަމަކީ މަދިރި އާލާވާ ތަންތަނާއި ތަކެތި ނައްތާލުމެވެ. އެގޮތުން ގެއާއި ގޯތިތެރޭގައި ފެން ހަރުލާ ގޮތަށް ހުންނަ ތަންތަނާއި ތަކެތި މަދުވެގެން ހަފުތާއަކު އެއް ފަހަރު ސާފުކުރުން އަދި ގަސްމުށި، ހުސް ތާނގީ ފަދަ ތަކެތި ފެން ނޭޅޭ ގޮތަށް ބެހެއްޓުން/ ބަންދުކުރުމަށް ސަމާލު ވަން ޖެހޭނެއެވެ.
މަދިރި ހެފުމުން ރައްކާތެރިވުމަކީ ވެސް ޗިކުންގުންޔާއިން ރައްކާތެރިވުމަސް ކުރެވޭނެ ކަމެކެވެ. އެގޮތުން، މަދިރި ލޯޝަން/ ސްޕްރޭ ބޭނުންކުރުން، ވީހާވެސް ބޮޑަށް ހަށިގަނޑު ނިވާވާގޮތަށް ފޭރާންލުން، ކުޑަދޮރު ފަދަ ތަންތަނުގައި މަދިރި ދާ ޖެހުން ނުވަތަ ގޭތެރޭގައި މަދިރި ގެ ބޭނުންކުރުން އަދި މަދިރި ގިނަވާ ވަގުތުތަކުގައި ދޮރާއި ކުޑަދޮރުތައް ލައްޕާފައި ބެހެއްޓުމުން މަދިރި ހެފުމުން ރައްކާތެރި ވެވޭނެއެވެ.
ހުރިހާ ވައްތަރެއްގެ މަދިރި ވެސް އެންމެ ގިނަ ވަނީ ހެނދުނާއި ހަވީރެވެ. އީޑީސް މަދިރި އާންމުކޮށް ހަފަނީ ދުވާލު ގަޑީގައި ނަމަވެސް، އެންމެ ރަނގަޅު ގޮތަކީ ހުރިހާ ވަގުތެއްގައި ވެސް މަދިރި ހެފުމުން ރައްކާތެރިވުމަށް ފިޔަވަޅުތައް އެޅުމެވެ.
ޗިކުންގުންޔާގެ އަލާމާތްތައް މަދިރި ހަފާތާ ތިން ދުވަހާއި ހަތް ދުވަހާ ދެމެދުގެ މުއްދަތެއްގައި ފެންނަން ފަށައެވެ.
އެ ބަލި ޖެހިއްޖެ ނަމަ އަރާމުކޮށް، ގިނަގިނައިން ދިޔާ ތަކެތި ބޭނުންކޮށް، ހަށިގަނޑަށް ފައިދާ ހުރި ކާނާ ކެއުމަށް ސިއްހީ ބޭފުޅުން އިރުޝާދުދެއްވައެވެ.
އެޗްޕީއޭއިން އެދެނީ، ސިއްހީ ޚިދުމަތްތެރިއެއްގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުން ނޫނީ އެއްވެސް ބޭހެއް ބޭނުންނުކުރުމަށެވެ. އަދި ހަތް ދުވަހަށް ވުރެ އިތުރަށް ހުން ހުންނަ ނަމަ ނުވަތަ ހުޅު ދުޅަވެ ރިއްސާނަމަ ލަސްނުކޮށް ސިއްހީ ފަރުވާ ހޯދުމަށް އެ އިދާރާއިން އިލްތިމާސްކުރެއެވެ.
މަދިރީގެ ޒަރިއްޔާއިން ޑެންގީ ފަދަ ބަލިތައް ވެސް ފެތުރޭތީ، ވިއްސާރަ ދުވަސްތަކުގައި ޚާއްޞަ ސަމާލުކަމެއް ދީގެން ރައްކާތެރިކަމުގެ ފިޔަވަޅުތައް އަޅަން ޖެހެއެވެ.