ފުރަބަންދުގެ ސަބަބުން ރަށަށް ނުދެވި މާލޭގައި ތާށިވެފައި ތިބި މީހުން ރަށަށް ފޮނުވާލާއިރު މާލެ ސަރަހައްދުގައި ކަރަންޓީނު ކުރުމުގެ ބަދަލުގައި އެ މީހެއްގެ ރަށުގައި އެ މީހަކު ކަރަންޓީނު ކުރަން ރައްޔިތުންގެ މަޖިލީހުގެ ބައެއް މެމްބަރުން ގޮވާލައްވައިފި އެވެ.
މީގެ ކުުރިން އެންއީސޯސީގައި ބޭއްވި ނޫސްވެރިންގެ ބައްދަލުވުމެއްގައި ޓޫރިޒަމް މިނިސްޓަރު ވިދާޅުވެފައި ވަނީ، މާލެއިން ފުރައިގެން ރަށަށް ދާން 5،000 އެއްހާ މީހުން އެދިފައިވާ ކަމަށެވެ. އެ މީހުން ރަށަށް ފޮނުވަން ހަމަޖެހިފައި ވަނީ މާލެ ސަރަހައްދުގައި ނުވަތަ މާލެ ކައިރި ތަނެއްގައި 14 ދުވަހު ކަރަންޓީނުގައި ބެހެއްޓުމަށް ފަހު އެވެ.
މިއަދުގެ މަޖިލީހުގެ ޖަލްސާގައި ބައެއް މެމްބަރުން ވަނީ، އެކަމާ ނުރުހުން ފާޅުކޮށްފަ އެވެ. އަދި މެމްބަރުން ވަނީ ރަށަށް ދާ މީހުން ރަށްރަށުގައި ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖެއްސުމަށް ގޮވާލައިފަ އެވެ. އެކަމަށް މަޖިލީހުގެ ރައީސް، ރައީސް މުހައްމަދު ނަޝީދުވެސް ތާއީދުކުރައްވައި ވާހަކަފުޅު ދެއްކެވިއެވެ.
"އިއްޒަތްތެރި މެމްބަރުން ތި ފާހަގަކުރައްވާ ގޮތުގައި ރަށްރަށުގައި ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ ތަންތަން ހަމަޖައްސާފައި ރަށްރަށުގެ މީހުންނަށް ރަށްރަށަށް ދެވި އެ ތަންތަނުގައި ކަރަންޓީނުވެވި ދެން އެއަށް ފަހުގައި އާއިލާތަކާ އެކީގައި އުޅެވޭ ގޮތަށް ގޭގެއަށް ބަދަލުވެވޭނެ އުސޫލަކުން މިކަން ނުކުރެވެންވީ އެއްވެސް ސަބަބެއްވެސް އަޅުގަނޑަކަށް ނުވިސްނޭ،" މަޖިލީހުގެ ރައީސް، ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
މިލަންދޫ ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަލީ ރިޒާ ވިދާޅުވީ، ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް 700 ރުފިޔާ ހަރަދުކޮށްގެން ރިސޯޓުތަކުގައި މީހުން ކަރަންޓީނު ކުރުމުން ދައުލަތުން ދުވާލެއްގެ މައްޗަށް ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ހަރަދުވަމުންދާ ކަމަށެވެ. ރަށްރަށުގައި މީހުން ކަރަންޓީނު ކުރާ ނަމަ މިވަރަށް ވުރެ ހަރަދު ކުޑަވާނެ ކަމަށް ރިޒާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"މިއަދުން މިއަދަށްވެސް އަޅުގަނޑު ދެކޭ ގޮތުގައި ސަރުކާރުން އެބަ ޖެހޭ ރަށްރަށުގައި ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ އިންތިޒާމު ހޯދައި އެ ފެސިލިޓީތައް ގާއިމްކޮށް، އެކަން އަވަހަށް އިންތިޒާމުވެގެން ދިޔުމަކީ އަޅުގަނޑުމެންނަށް މި ބަލީގައި ދެންމެވެސް ރައީސް ވިދާޅުވި ގޮތަށް އިތުރަށް ފަރުވާ ކުރެވޭނެ ރައްޔިތުންނަށް ހިތްހަމަޖެހުމެއް ލިބޭނެ ގޮތެއް،" މެމްބަރު އަލީ ރިޒާ ވިދާޅުވި އެވެ.
"ކޮންމެ ރަށެއްގައި ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ ގޮތް ހުރި ނަމަ ރައީސް އެބޭފުޅުން [ރައްޔިތުން] މިތާ ތާށިވެގެން ތިބޭކަށް ނުޖޭހެނެ،" ރިޒާ ވިދާޅުވި އެވެ.
ކުޅުދުއްފުށި އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޔާސިރު އަބްދުއްލަތީފު ވިދާޅުވީ، ކުޅުދުއްފުށީގެ 142 މީހަކު މާލޭގައި ރަށަށް ނުދެވި ތާށިވެފައި އެބަ ތިބި ކަމަށެވެ. އަދި އެ މީހުން އަތުން ކުއްޔަށް ގިނަ އަދަދެއްގެ ފައިސާ ހަރަދުވަމުން ދާކަން އޭނާ ފާހަގަކުރެއްވި އެވެ.
"ކުޅުދުއްފުށިން އެކަނިވެސް 142 މީހަކު މާލޭގައި ސްޓްރޭންޑެޑްވެފައި ތިބި އިރުގައި، މިއަދާ ހިސާބަށް އައިސްފައިވާއިރުގައި، 29 ދުވަސްވީއިރު 450 ރުފިޔާގެ ރޭޓުން ބަލާ ނަމަ 13،000 ރުފިޔާ ހަމަ އެކަނި ރެންޓަށް ދެއްކިފައިވޭ. މިއީ އިއްޒަތްތެރި ރައީސް އަޅުގަނޑުމެންގެ އާންމު މީހެއްގެ ތިން އަހަރު ދުވަހުގެ ސޭވިންއަށް ވުރެ ބޮޑު އެއްޗެއް،" ކުޅުދުއްފުށީ އުތުރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު ޔާސިރު އަބްދުއްލަތީފު ވިދާޅުވި އެވެ.
ނައިފަރު ދާއިރާގެ މެމްބަރު އަހުމަދު ޝިޔާމް ވިދާޅުވީ، އޭނާގެ ދާއިރާގެ 127 މީހަކު މާލޭގައި ތާށިވެފައި އެބަ ތިބި ކަމަށެވެ. އަދި އެ މީހުން ދުވަހު ކުއްޔަށް ފައިސާ ހަރަދުކޮށް، ރައްކާކޮށްފައި ހުރި ފައިސާކޮޅު ހުސްވަމުންދާ ކަމަށް އޭނާވެސް ވިދާޅުވި އެވެ. އެހެންކަމުން އެ މައްސަލައަށް އަވަސް ހައްލެއް ބޭނުންވާކަން ފާހަގަ ކުރައްވާ ޝިޔާމް ވިދާޅުވީ ރަށްރަށުގައި މީހުން ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ އިންތިޒާމް ހަމަޖެހެން ޖެހޭ ކަމަށެވެ.
"ލާމަރުކަޒީކޮށް ކަރަންޓީނު ކުރަންް ގަވައިދު ހަދަން ޖެހޭ"
ނަޝީދު ވިދާޅުވީ ލާމަރުކަޒީ އުސޫލުން ކަރަންޓީނުގެ ކަންތައް ކުރިއަށް ގެންދަން ޖެހޭ ކަމަށެވެ. އެގޮތަށް އަމަލު ކުރެވޭނީ އާންމު ސިއްހަތުގެ ގާނޫނުގެ ފަސް ވަނަ މާއްދާގައި ބުނާ އުސޫލު އެކުލަވާލައިގެން ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ. އެ އުސޫލު އެކުލަވާލެވޭނީ ހެލްތު މިނިސްޓަރު އަބްދުﷲ އަމީނަށްކަން ފާހަގަކުރައްވައި އެކަން އޭނާ އަދިވެސް ނުކުރައްވާ ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
"އަޅުގަނޑު ވަޒީރަށް ތަކުރާރުކޮށް އެބަ ދަންނަވަން މިއަދު އެކަން ކުރައްވަން،" ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
ނަޝީދު އިޝާރާތްކުރެއްވި، އާންމު ސިއްހަތު ރައްކާތެރި ކުރުމުގެ ގާނޫނުގެ ފަސް ވަނަ މާއްދާގެ ހ. އަދި ބ. ގައި ބުނަނީ؛
- (ހ) ރަށު ކައުންސިލްތަކާއި އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކާއި ސިޓީ ކައުންސިލްތަކުގެ އިހްތިސާސް ހިނގާ ސަރަހައްދުތަކުގައި މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ވަޒީރު ހަވާލުކުރާ ކަންކަން ތަންފީޒުކުރުމުގެ މަސްއޫލިއްޔަތު އެ ކައުންސިލްތަކުން އުފުލުމަށް މަގުފަހިކޮށްދީ، އެކަމަށް ގާނޫނީ ބާރު ލިބިދިނުމުގެގޮތުން، އޭގެތެރެއިން ކައުންސިލެއް ނުވަތަ ކައުންސިލްތަކެއް އެއީ، އެ ކައުންސިލެއް ނިސްބަތްވާ ސަރަހައްދުގައި، މި ގާނޫނު ތަންފީޒުކުރުމަށްޓަކައި އެ ސަރަހައްދަށް އައްޔަންކުރެވޭ އޭޖެންޓްކަމުގައި، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ކަނޑައެޅުމުގެ އިހްތިޔާރު ވަޒީރަށް ލިބިގެންވެ އެވެ.
- (ބ) ރަށު ކައުންސިލްތަކަށާއި އަތޮޅު ކައުންސިލްތަކަށާއި ސިޓީ ކައުންސިލްތަކަށް، މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަވާލުކުރެވޭ މަސްއޫލިއްޔަތުތައް މި ގާނޫނުގެ ދަށުން ހަދާ ގަވާއިދެއްގައި ތަފްސީލުކޮށް ބަޔާންކޮށް، އާންމުކޮށް އިއުލާނުކޮށް، ގެޒެޓުގައި ޝާއިއުކުރަންވާނެ އެވެ.
ރަށްރަށުގައި ކަރަންޓީނު ކުރެވޭނެ އިންތިޒާމު ހަމަޖައްސާފައި ނުވަނީ ކީއްވެތޯ އާއި، ރައްޔިތުންނަށް އެއަށް ވުރެ ދަތި ގޮތަކަށް އިންތިޒާމު ހަމަޖައްސައިދީފައި ވަނީ ކީއްވެތޯވެސް ބަލަން ޖެހޭ ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
"ކީއްވެތޯ ރަށްރަށުގެ ރައްޔިތުން ކަރަންޓީނު ކުރުމަށް ނުގެންދަވަނީ. އެމީހުން ރަށަށް ދިއުމަށްޓަކައި ކަރަންޓީނު ކޮށްފައި އާއިލާތަކާއި ހަމައަށް ދެވޭނެ އިންތިޒާމެއް ހަމަޖެހިފައި ނެތީ. އެއަށްވުރެ މާ ދަތި އިންތިޒާމެއް ހިންގަވަމުން ތިޔަ ގެންދަވަނީ ކީއްވެގެންތޯ؟ އެއީ އަޅުގަނޑުމެން އެންމެ ސާފުކުރަން ޖެހޭ ކަމެއް." ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
މިއަދު ނަޝީދު އިތުރަށް ވިދާޅުވީ، މާލޭގައި ތިބެފައި ރަށަށް ދާ މީހުން ރަށަށް ދިޔަ ނަމަވެސް ނުދިޔަ ނަމަވެސް ރައްތަކަށް ރޯގާ ފެތުރޭނެ ކަމަށެވެ. ރައްތަކަށް ރޯގާ ފެތުރެން އޮންނަނީ އެންމެ ގޮތެއް ނޫން ކަމަށްވެސް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ. ބެލެވޭ ގޮތުގައި ރާއްޖޭގެ އެންމެނަށް ބަލި ޖެހޭނެ ކަމަށް ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.
"100 ޕަސެންޓްގެ މިންވަރަށް ރޯގާ ފެތުރުނަ ނުދިނުމަށް އަޅުގަނޑުމެން އަޒުމު ކަނޑައަޅައިފި ނަމަ ދެން ހަދާން ޖެހޭނެ ގޮތަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގެ ފަސްލައްކަ ރައްޔިތުން ކުޑަގޮޅިއަށް ލާން ޖެހޭނީ. އަޅުގަނޑު ހިތުން އެއީ އަޅުގަނޑުމެން ދާން ބޭނުންވާ ހިސާބެއް ނޫން." ނަޝީދު ވިދާޅުވި އެވެ.