ބ. ދަރަވަންދޫ، މާޅޮސް އަދި ކިހާދޫގައި ހާމައަށް ކުނި އެންދުން ހުއްޓާލުމުގެ އެއްބަސްވުމެއްގައި ސޮއިކޮށްފި އެވެ.
އެ ތިން ރަށުން ސޮއިކޮށްފައި ވަނީ ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި އަދި ރައްކާތެރި ގޮތުގައި ކުނި ނައްތާލުމަށް "ނަމޫނާ ބ. އަތޮޅު"ގެ ނަމުގަ އެވެ.
ނަމޫނާ ބ. އަތޮޅު މަޝްރޫއަކީ ރާއްޖޭގައި މީހުން ދިރިއުޅޭ ރަށްތަކުގައި ތިމާވެއްޓަށް ގެއްލުން ނުވާނެ ގޮތަށް، ދެމެހެއްޓެނިވި އުސޫލުން ކުނި ނައްތާލުމުގެ ނިޒާމެއް ގާއިމްކުރުމަށް ރަށު ކައުންސިލްތަކެއްގެ މެދުގައި ވެވުނު އެއްބަސްވުމެކެވެ.
މާޅޮސް، ދަރަވަންދޫ އަދި ކިހާދޫ ރަށު ކައުންސިލްތަކުގެ އިސްނެގުމުގެ މަތީން މިގަރާރު އެކުލަވާލައި އެއްބަސްވެފައި ވަނީ، މިދިޔަ މަހު ފަހަކުން އަށަކަށް ސޮނެވާފުށީގައި ކުނި ނައްތާލުމާ ގުޅޭ ގޮތުން ބޭއްވި ބައްދަލުވުމެއްގަ އެވެ.
ހާމައަށް ކުނިއެންދުމަކީ އެކަމުގެ ސަބަބުން ސިއްހަތަށާއި ތިމާވެއްޓަށް އަދި ފަތުރުވެރިކަމަށް ބޮޑެތި ގެއްލުންތަކެއް ލިބޭ ކަމެކެވެ. އެހެންކަމުން މިތިން ރަށުގައި ހާމައަށް ކުނިއެންދުން ހުއްޓާލުމުގެ ގޮތުން 'އީކޯ-ސެންޓްރޯ' ގާއިމްކުރެވި މިސެންޓަރުތަކުގައި އެ ރަށްރަށުން އުފައްދާ ކުނި ޖަމާކޮށް، ރީސައިކަލް ކުރުމާއި އަދި ކުނީގެ ގޮތުގައި އުކާލެވޭ ތަކެތި އަލުން ބޭނުންކުރެވޭނެ ނިޒާމެއް ހަމަޖެހިގެން ދާނެ އެވެ.
އީކޯ-ސެންޓްރޯގެ މޮޑެލް އެންމެ ފުރަތަމަ ގާއިމްކުރެވިފައި ވަނީ ސޮނެވާފުށި ރިސޯޓުގަ އެވެ. ސޮނެވާފުށީގައި ކާނާއިން އުފެދޭ ހުރިހާ ކުންޏާއި، ލަކުޑި، ބިއްލޫރި، އަދި އެހެނިހެން ވެސް ފަނާވެގެންދާނެ ކުނި ފުނޑުކުރެވެ އެވެ. އެއަށް ފަހު އެއިން އިގްތިޞާދީ އަގެއް ހުންނަ ތަކެތި އުފައްދަ އެވެ. މިގޮތުން އިމާރާތްކުރުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ ގާ އެޅުމުގައާއި ގަސްކާނާ އެފަދަ ތަކެތިން އުފައްދަ އެވެ. ސޮނެވާފުށީގައި އުފެދޭ ހުރިހާ ޕްލާސްޓިކް ކުންޏަކީ ރިސައިކްލް ކުރެވޭ ނުވަތަ އަގެއް ހުންނަ އެހެނިހެން ތަކެތި އުފެއްދުމަށް ބޭނުންކުރެވޭ އެއްޗެކެވެ.
ސޮނެވާ އިން ވަނީ މިސެންޓަރުތައް ގާއިމްކުރުމަށް ޓަކައި "ސޮނެވާ ސޭވް އަވަރ ސީސް" ޕްރޮގްރާމްގެ ދަށުން މާލީ އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށް ވަނީ އެއްބަސްވެފަ އެވެ. މިގޮތުން އެންމެ ފުރަތަމަ އިކޯ-ސެންޓްރޯ މާޅޮހުގައި މި އަހަރު ގާއިމްކުރެވިގެން ދާނެ އެވ އިކޯ-ސެންޓްރޯ ގާއިމްކުރެވޭތާ ކުޑަ ދުވަސްކޮޅެއްގެ ތެރޭގައި މާޅޮހުގައި ހާމައަށް ކުނިއެންދުން އެއްކޮށް ހުއްޓާލާނެ ކަމަށް ސޮނެވާ އިން ބުންޏެވެ.
ޖެނުއަރީގައި ބޭއްވި ބައްދަލުވުމުގައި، ދަރަވަންދޫ، މާޅޮސް އަދި ކިހާދޫ ކައުންސިލްގެ އިސްނެގުމުގެ މަތިން، އެ ތިން ރަށާއި ސޮނެވާފުއްޓާއި އަދި ކަނޑަށް އަޅާ ޕްލާސްޓިކް މަދުކުރުމަށް ޓަކައި މަސައްކަތްކުރާ ބައިނަލްއަގްވާމީ ޖަމަޢިއްޔާއެއްކަމުގައިވާ، ކޮމަން ސީސްގެ މެދުގައި "ކްލީން ބްލޫ މޯލްޑިވްސް"ގެ ނަމުގައި ޕާޓްނަރޝިޕެއް ވަނީ އުފައްދައިފަ އެވެ.
ކްލީން ބްލޫ މޯލްޑިވްސްގެ އަމާޒަކީ ބ. އަތޮޅު އަދި ދިވެހި ރާއްޖެއަކީ ކަނޑަށް އަޅާ ޕްލާސްޓިކް މަދުކުރުމަށް ކުރެވޭ މަސައްކަތުގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ގޮތުން ނަމޫނާ ގައުމެއް ކަމުގައި ވެގެންދިއުމެވެ.
ސޮނޭވާ އާ ގުޅިގެން ކިހާދޫގައި ހިންގުމަށް ރާވާފައިވާ ކުނި މެނޭޖް ކުރުމުގެ މަޝްރޫޢާ ގުޅޭ ގޮތުން އެ ރަށުގެ ކައުންސިލް ރައީސް އިބްރާހިމް ފަޒީލް، ވިދާޅުވީ ކިހާދޫގެ އާބާދީއަކީ އެންމެ 529 މީހުން ކަމަށާއި އެ ރަށުގައި އުފައްދާ ކުނި މެނޭޖްކުރުމަކީ ބޮޑެތިއާބާދީގެ ރަށްތަކާއި އަޅާބަލާފައި ފަސޭހަކަމެއް ނަމަވެސް ކިހާދޫގައި ތިމާވެއްޓާ ރައްޓެހި، ސިއްހަތަށް ގެއްލުން ނުލިބޭނެ ގޮތަކަށް ކުނި މެނޭޖް ކުރާނޭ ނިޒާމެއް ހަމަޖެހިފައެއްނެތް ކަމަށެވެ.
"ނަމޫނާ ބ. އަތޮޅުގެ މަޝްރޫއުގެ ތެރެއިން ކިހާދޫގައި ހާމަކޮށް ކުނިއެންދުން މުޅިން ހުއްޓާލާތަނަކީ އަޅުގަނޑު ދެކެން ބޭނުންވާ ދުވަހެއް."
ދަރަވަންދޫ ކައުންސިލް ރައީސް ވިދާޅުވީ އެ ރަށަކީ ގެސްޓްހައުސް ފަތުރުވެރިކަން ފުޅާދާއިރާއެއްގައި ހިނގާ ރަށެއްގެ ކަމަށާއި ދަރަވަންދޫއަށް މިމަޝްރޫއަކީ ވަރަށް މުހިންމު މަސައްކަތެއް ކަމަށެވެ.
ސޮނެވާގެ ސީއީއޯ އަދި ފައުންޑަރު މި މަޝްރޫޢާ ގުޅޭ ގޮތުން ސޯނޫ ޝިވްދަސާނީ، ވިދާޅުވީ އެންމެން އެކުއެކީގައި މަސައްކަތްކޮށްފި ނަމަ ރާއްޖެއިން ސިންގްލް ޔޫސް ޕްލާސްޓިކް އާ ދެކޮޅަށް ކުރާމަސައްކަތް ބައިނަލްއަގުވާމީ ގޮތުން މިސާލަކަށް ވެގެންދާނެ ކަމަށެވެ.
"ކުރިމަގަށް ބަލާލާއިރު އަޅުގަނޑަށް ހިތަށް ގެނެވެނީ ހުރިހާ ރަށެއްގައި ވެސް އިކޯ ސެންޓްރޯތަކެއް އުފެދި އެރަށެއްގެ ކުނި ރަނގަޅަށް މެނޭޖްކުރެވި، ކުނިން ރަށަށް މުއްސަނދިކަން ލިބޭތަން؛ ރަށްރަށުގައި ބޯފެން އުފައްދާ އެފެން ބިއްލޫރި ފުޅީގައި ބަންދުކުރެވި މިފެން ބޭނުންކުރާތަން؛ އެއްވެސް ރަށެއްގައި ސިންގްލް ޔޫސް ޕްލާސްޓިކް ކޮތަޅު ބޭނުމެއް ނުކުރާނެ؛ ޕްލާސްޓިކް ހޮޅި ބޭނުމެއް ނުކުރާނެ؛ އެއްވެސް ރިސޯޓަކުންވެސް އަދި ގެސްޓްހައުސްއަކުންވެސް ސިންގްލް ޔޫސް ޕްލާސްޓިކް ފެންފުޅިއެއް ބޭނުމެއް ނުކުރާނެ."