ސްމައިލް ޝިހާބު ޕޮޑްކާސްޓް: މަންމަ

ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރި ކަމަކީ މާތްﷲ ދެއްވާ ބޮޑު ނިޢުމަތެކެވެ. އުފާވެރިކަން އާލާކުރުމުގެ ގޮތްތަކުގެ ތެރޭގައި އިންސާނުންގެ މެދުގައި އޮންނަ ހިތުގެ ލޯބި، ދުޅަހެޔޮގުޅުންތަށް، ވަފާތެރިކަމާއި ފަހި ވިސްނުން ހިމެނެއެވެ. ލޯބިވުން އަދި ނަމޫނާ ދެއްކުމާއި އެކު ހިތުން އެކަކު އަނެކަކަށް އަޅާލުމުން އުފެދޭ ލޯބީގެ ޖާދޫ ހިމެނެއެވެ. އުޑަށް ބެލުންފަދަ ޤުދުރަތީ މާޙައުލުން ލިއްބައިދޭ އުފާވެރިކަމުގެ އިޙްސާސް މަންމަ އަކަށް ވުމުން އިތުރުވާކަން ފާހަގަ ކޮއްލެވެއެވެ.

ސަންޕޮޑްކާސްޓިން ގެނެސްދޭ ސްމައިލް ޝިހާބް ޕޮޑްކާސްޓގެ 10 ވަނަ އެޕިސޯޑް" މަންމަ" ގެނެސްދީފައިވަނީ 2024 ޑިސެންބަރު 7 ވަނަ ދުވަހުއެވެ.މި އެޕިސޯޑުގެ މެހެމާނެއްގެ ގޮތުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފައިވަނީ ލައިފްކޯޗް، އެން އެލް ޕީ ޕްރެކްޓިޝަނަރ އަދި ކައުންސެލަރ އަލްފާޟިލާ މަރިޔަމް ސާދާއެވެ. ސާދާ ޔޫތު ޑިވެލޮޕްމެންޓް ދާއިރާގައި މަސައްކަތް ކުރައްވަމުން ގެންދަވާތާ ދިގުމުއްދަތެއް ވެއްޖެއެވެ.

ސާދާ ވަރަށް ސާދާ ގޮތަކަށް އާއިލާގެ ތަޢާރަފެއް ދެއްވި އެވެ. އެގޮތުން ވިދާޅުވީ "އަޅުގަނޑުގެ އާއިލާއަކީ ވަރަށް ބޮޑު އާއިލާއެއް". މަންމަގެ ފަރާތުން 9 ކުދިންނާއި، ބައްޕަގެ ފަރާތުން 12 ކުދިން ތިބެޭ. އަޅުގަނޑުމެންގެ އާއިލާގެ ތަޖުރިބާ ވަރަށް ތަފާތު. އަޅުގަނޑުމެން ވަރަށް ކުޑައިރު މަންމައާއި ބައްޕަ ވަކިވި. މަންމަ އެހެން މީހަކާ ކައިވެނިކުރުމަށްފަހު، މިހާރު އެ ބައްޕައާއެކު ދިރިއުޅެމުންދަނީ. ބައްޕަވެސް އެއަށްފަހު ކައިވެނިކޮށްގެން ކުދިން ލިބިފައިވޭ."

ޢާއިލާގެ ވާހަކަ އިތުރަށް ތަފްޞީލް ކޮށްދެއްވަމުން ސާދާ ވިދާޅުވީ ގިނަ ކުދިން ތިބުމުގެ ސަބަބުން ދައްތައިންނާއި، ބޭބެއިންނާއި، ކޮއްކޮއިން ތިބުމަކީ ލިބޭ ވަރަށް ބޮޑު އުފަލެއްކަމުގައެވެ. އެއްދުވަހަކު ބައްޕައާ މިހާ ގިނަ ކުދިން ބޭނުންވީ ކީއްވެތޯ ސުވާލިކުރެއްވި އެވެ. ބައްޕަ ވިދާޅުވީ އޭނާއަކީ އެކަނި އުޅުނު މީހެއްކަމަށާ އި، އެހެންކަމުން އޭނާގެ އެންމެ މުހިންމު އެދުމަކަށްވީ ގިނަ ދަރިން ލިބި، އެކަނިވެރިކަން ފިލުން ކަމަށެވެ. ގިނަ ކުދިން ތިބުމަކީ ބޮޑު ނިޢުމަތެއްކަމަށް ބައްޕަ ދެކެވަޑައިގަންނަވައެވެ.

މައިންބަފައިން ވަކިވުމުގެ ސަބަބުން ދިމާވި ކަންތައްތަކުގެ ތެރޭގައި ރަނގަޅު ތަޖުރިބާތަކެއްވެސް ލިބުނުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ކޮންމެ ދައްތައެއް އަދި ބޭބެއެއްވެސް ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރިއެވެ. މިހާރު ސާދާގެ ވެސް އަމިއްލަ ދެ ކުދިން ތިބިކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
ސާދާ ހާމަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި ކައިވެނިކުރުމުގެ ކުރިން އަދި ކައިވެނީގެ ތެރޭގައިވެސް މުހިންމު މަޝްވަރާތައް ކުރަންޖެހެއެވެ. މިސާލަކަށް، އެކަކު އަނެކަކަށް ޤަބޫލުކުރެވޭނެ އަދި ނުކުރެވޭނެ ކަންތައްތަކާއި ބެހޭގޮތުން މަޝްވަރާކުރުމެވެ. ހަޅޭއްލެވުމާއި، ޒުވާބުކުރުމާއި، އަނިޔާވެރިވުން ފަދަ ކަންކަމަކީ ދީނީ ގޮތުންނާއި ޤާނޫނީގޮތުން ވެސް މަނާކަންކަމެވެ. މިފަދަ ކަންކަމާ ބެހޭގޮތުން ކައިވެނިކުރުމުގެ ކުރިން މަޝްވަރާކުރަންޖެހޭކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

އެހެންކަމުން، އާއިލާއެއްގެ ބިންގާ އެޅުމުގައާއި، އާއިލާ ދެމެހެއްޓުމުގައި ރަނގަޅު މުޢާމަލާތަކީ އެންމެ މުހިންމު އެއްކަމެވެ. މިކަމަށް ސަމާލުކަންދީ، އެކަކު އަނެކަކަށް އަޑުއަހައި، އިޙްތިރާމްކޮށް، ހުޅުވިގެންވާ މުޢާމަލާތެއް ބޭއްވުމަކީ ކޮންމެހެން ކުރަންޖެހޭ ކަމެކެވެ. މިގޮތަށް ޢަމަލުކުރުމުން، އާއިލާގެ ގުޅުން ވަރުގަދަވެ، އުފާވެރި އާއިލާއެއް ބިނާކުރުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެ ކަމުގައި ސާދާ ޤަބޫލުކުރެއެވެ.

ސާދާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި އާއިލާއަކީ އުފާވެރި ތަޖުރިބާއެއްގެ ނުވަތަ އުފާވެރި އިޙްސާސްތަކެއްގެ ގޮތުގައި ބޭއްވުމަށްޓަކައި އެންމެ އިސްކަންދޭންޖެހޭ ކަމަކީ ރަނގަޅު މުޢާމަލާތު ކުރުމެވެ. ގިނަ ފަހަރަށް އާއިލާތެރޭގައި އުފެދޭ މައްސަލަތަކަކީ ރަނގަޅަށް މުޢާމަލާތު ނުކުރެވުމުގެ ސަބަބުން ދިމާވާ މައްސަލަތަކެވެ. މިފަދަ ކަންތައްތައް ބޮޑުވެގެން ގޮސް އާއިލާތައް ރޫޅޭ ހިސާބަށް ދެއެވެ. ނަމަވެސް ރަނގަޅަށް މުޢާމަލާތު ކުރެވިއްޖެނަމަ، ގިނަ މައްސަލަތައް ޙައްލުކުރެވޭނެކަމަށް ދެކެވަޑައި ގަންނަވައެވެ.

ސާދާވެސް ކައިވެނި ކުރުމުގެ ކުރިން މިގޮތަށް ދެފަރާތުން އެއްބަސްވާ މުހިންމު ކަންކަމުގެ ވާހަކަ ދެކެވިފައިވާނެކަން ހާމަ ކުރެއްވިއެވެ. ގިނަ ދުވަހު ނުތިބެ ތިންމަހެއްހާ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ކައިވެއްޏާއި ހަމަޔަށް ދެވިފައިވާކަން އުފަލާއިއެކު ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އެ ދުވަސްވަރުގެ އެންމެ އުފާވެރި ހަނދާނެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަ ކުރެއްވީ ބައިވެރިޔަކު ހުރުމުގެ އިޙްސާސް ކުރެވުނުކަމަށާއި ދުއްވާލަން ގޮސް ފޮޓޯނުގުނު ކަމަށާއި އަދި ފިރިމީހާގެ ޢާއިލާ ކުދިންނާއި ބައްދަލުވެ އުފާވެރި ވަގުތު ހޭދަކުރެވިފައި ވާނެކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

ދެބެންގެ ދެ ދަރި ކުދިންނާއި ރަނގަޅު އުފާވެރި ގުޅުމެއް ބޭއްވުމަކީ މުހިން ކަމެއްކަމަށާއި ސާދާއަށް އެންމެ ރަނގަޅަށް އެ ކަން ދަސްވީ ފިރިމީހާގެ ޢާއިލާ އާއި ދިމާވުމުންކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އުފާވެރި ހަނދާންތަށް އާލާވަނީ އެކުދިންނާއި އެކު ކުޅެ ދަތުރުގޮސް ބޭރަށްގޮސް ރަނގަޅު މަޖާ ކަންތައްތަކެއް ކުރެވުމުންކަން ސާދާ ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ކުޑައިރުންފެށިގެން ރަނގަޅު ގުޅުމަކާއި ހަނދާންތަކެއް އޮތުން މުހިންމެވެ. ދެބެންގެ ދެދަރި ކުދިންނަކީ ބޮޑެތިކަންކަން ދިމާވުމުން ހިމާޔަތްކޮށްދީ އެހީތެރިވެދޭ ބައެއްކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

ސާދާ އުޅެބޮޑުވީ މާމަގެ އަރިހުގައި އައްޑޫ މަރަދޫގައެވެ. ކުޑައިރުގެ ހަނދާންތަށް އާ ކުރައްވަމުންވިދާޅުވީ އެންމެ އުފާވެރި ހަނދާންތަކުގެ ތެރޭގައި އޭރުގެ ޢީދު ފާހަގަ ކުރުން ހިމެނެއެވެ. އެގޮތުން އެންމެން އެއްކޮށް ޢީދު ފާހަގަ ކުރުމަށްޓަކައި ވާ ތައްޔާރީތަކާއި ކުރާކަންކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އެގޮތުން އާ ހެދުންލާ ތަފާތު ކާނާގެ ބާވަތްތަށް ތައްޔާރު ކުރުމާއި ހުރިހާ ޢުމުރު ފުރާއަކުން ނިކުމެ ތަފާތު ކުޅިވަރުކުޅެ އެކުވެރިކަން އާލާ ކުރާ ކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. އޭރު އެ ފެނުނު މަންޒަރު ތަކަކީ ކުޑައިރުގެ އެންމެ އުފާވެރި ހަނދާންތަކެވެ.

2004 ވަނަ އަހަރު ދާއިމީކޮން ވަޒީފާ އަދާ ކުރަންފެށި ސާދާ ވިދާޅުވީ ސްރީލަންކާގައި ކިޔަވަން ހުރި ދުވަސްވަރަކީ ވެސް އުފާވެރި ހަނދާންތަކެއް ކަމަށެވެ. އެގޮތުން ކިޔަވަންދިޔަ ކޮލެޖްއިން ގެޔަށް އަަައުމުގައި ކުލާސްކުއްޖަކާއި ގުޅުވައި ދިންކަމަށާއި އެއީ ރަށްކާތެރި ކަމުގެ ގޮތުން ކޮލެޖްއިން ފަހި ކޮށްދެއްވި ފުރުޞަތެއްކަމުގައެވެ. ސްރީލަންކާގެ ރައްޔިތުންނަކީ ވަރަށް ޝުކުރުވެރިވާ ކެތްތެރި، ޙާލަތު ބަލައިގަނެގެން އުޅެން ދަންނަ މީހުންނަށް އަޅާލާ ތަޙުޒީބު ބައެއްކަމަށެވެ.

ސާދާ ފާހަގަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި ކިޔެވި ދުވަސްވަރު ކޮލެޖްގެ ކުލާސްރޫމުގައި ނަގައިދެވުނު ފިލާވަޅުތަކަށްވުރެ ބޮޑަށް އެތަނުގައި ދިރިއުޅުމުގެ ތެރެއިން ދަސްވި ފިލާވަޅުތަށް މާ ގިނައެވެ. އެގޮތުން އެއީ ކަންކަމަށް ކުރިޔާލާ ތައްޔާރުވާ ބައެއްކަމަށާއި އޮފީހަށް އަންނާނީ ކައްކައި ކައި އަދި މެންދުރުގެ ކެއުންވެސް ހިފައިގެންނެވެ.

އަވިންނާއި ވާރެއިން ރައްކާތެރި ވުމަށްޓަކައި ކުޑަ ގެންގުޅެއެވެ. ސަޔަކަށް ދަޢުވަތު ދިން ކަމުގައި ވިޔަސް ދާނީ ކޮންމެވެސް އެއްޗެއް ހިފައިގެންނެވެ. ސްރީލަންކާގެ މުސްލިމުން އަނެކާއަށް ސަލާމް ގޮވާލުމުގެ މާތް ސިފަ ވަރަށް ބޮޑަށް ހަރުލާފައިވާތަށް ފެނުނު ކަމުގައި ސާދާ ވިދާޅުއެވެ.

ސާދާ ހާމަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި ކުޑައިރު ކުރެވުނު ބައެށް ތަޖުރިބާ ތަކުން އޭނާއަށް ދުނިޔެފެނުނީ ވަރަށް ބޭއިންސާފް ތަނެއްގެ ގޮތުގައެވެ. އޭރު ކިޔެވި ކުލާސްރޫމްތެރެއިން ވަރަށް ބޮޑަށް ގަނާ ކުރުމާއި ބާކީ ކުރުމުގެ ކަންކަން ފެނިގެންދިޔައެވެ. އޭގެ ބައެއް ޙާދިސާތަށް ޙިއްސާކުރައްވަމުން ވިދާޅުވީ އެގޮތަށް ގަނާގެ ޝިކާރައަކަށްވީ ކުއްޖަކު އެދުވަހުގެ ފަހުން ސްކޫލަށް އައުން ހުއްޓާލިކަމަށެވެ. އެއީ ވަރަށް ދެރަވި އަދި ގިނަދުވަހަށް ހަނދާނުން ނުފިލާހުރި ހިތި ހާދިސާ އެއްކަމަށެވެ.

އެގޮތަށް ދިމާވި ކަންކަމުން ހިތުގައި އުފެދުނު ޝުޢޫރަކީ ސާދާ ބޮޑުވެގެން މިކަންކަމަށް ބަދަލެއް ގެނައުމަށް މަސައްކަތް ކުރާނެކަމުގެ ޝުޢޫރެވެ. އެހެންކަމުން ކުދިންނަށް އުނދަގޫ ކުރާ ކުދިންގެ އެ ޘަޤާފަތް ދަސްކޮށް އެހެން އުޅެންދިމާވާ ސަބަބުތަށް ހޯދައި ދެނެގަންނަން ޝަޢުޤުވެރިކަން އުފެދުނެވެ.

ޙަޔާތުގެ މަޤްޞަދު ތަކުގެ ތެރޭގައި ދުނިޔެއަށް ބަދަލެއް ގެނައުމަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް ޢަޒުމެއް ކަނޑައެޅުނެވެ. އެގޮނުން ހަމަހަމަ ކަމާއި އިންސާފްލިބުމާއި އެންމެނަށް އުފާވެރިކަމާއި އެކު ހަމަޖެހިގެން އުޅޭތަނަކަށް ދުނިޔެ ހެދުމަށް ބޭނުންވިއެވެ.

ސާދާ ދެކޭގޮތުގައި އުފާވެރި ކަމަކީ ދުނިޔެއާއި ދޭތެރޭގައި އެމީހަކު ދެކޭގޮތާއި ދިރިއުޅުމުގެ ތެރެއިން ދިމާވާ ކަންކަމާއި ގުޅިގެން ޤަބޫލު ކުރެވޭ ޤަބޫލްކުރުންތަކާއި ގުޅޭ ގޮތުން ކުރެވޭ އިޙްސާސްތަކެކެވެ. ރަނގަޅުކަމެއް ދިމާވުމުން އުފާވެރިކަން ލިބުމާއި ނުތަވަސްކަމެއް ދިމާވުމުން ދެރަވާ ގޮތް ވުމެވެ. އެހެންނަމަވެސް ވިސްނުން ގެންގުޅޭ ގޮތަކުން ކޮންމެ ދުވަހަކީ ވެސް އުފާވެރި ހިތްހަމަޖެހޭ ދުވަހަކަށް ހެދިދާނެއެވެ.

ދުނިޔޭގެ ތަޖުރިބާތަށް ރަނގަޅު އުފާވެރި ތަޖުރިބާއަށް ހެދުމަށްޓަކައި ފަރުދީ ފެންވަރުގައި ދުވާލަކަށް އެންމެ މީހަކަށް އެހީތެރި ވެވުނަސް އެ ކުރެވުނީ ދުނިޔެ އަށް ހެޔޮބަދަލެއް ގެނައުމަށް ބޮޑުކަމެއްކަމުގައި ދެކޭ ކަމުގައި ސާދާ ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ .އެފަދަ ކަންކަމަށް ހިތްވަރުދޭނޭ ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. އުފާވެރިކަން ނެތްމީހެއްގެ ގޮތުގައި ދެކެވޭ ދެކުން ބަދަލުކުރެވި ހެޔޮވިސްނުމުން ވިސްނާ ދުނިޔެ އޭގެ ރީތި ސިފައިގައި ދުށުމަށް އެހީތެރިވެދޭ ހިތްވަރުދޭ މީހެއްގެ ގޮތުގައި ހުންނާނެ ކަމުގައި ސާދާ ވިދާޅުވިއެވެ.

ސާދާއަށް ހިތްވަރު ދޭ މީހުންގެ ތެރޭގައި އެންމެ ފުރަތަމަ ފާހަގަ ކުރެއްވީ އެންމެ ދޮށީ ބޭބެ އެވެ. ދިމާވި ހުރިހާ ކަމެއްގައިވެސް އެކުގައި ބޭބެ ހުރިކަމުގެ އިޙުސާސަކީ އެންމެ ބޮޑު ހިތްވަރެވެ. އޭރު ބޭބެ އާއި ހުރިހާ ވާހަކަތަކެއް ޙިއްސާ ކުރެވޭކަމަށާއި ބޭބެވެސް ޢާއިލާގެ ޒިންމާ ފުރިހަމައަށް ނެންގެވިކަން ޝުކުރުވެރިކަމާއި އެކު ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. މިސަބަބަށްޓަކައި ދުވަހަކުވެސް އެކަނިވެރިކަމުގެ އިޙްސާސް ސާދާ ނުކުރައްވައެވެ. ޢާއިލާގެ ތެރޭގައި ދަތިކަމެއް ހުރިކަމުގައި ވިޔަސް އެކަމުން ނިކުތުމަށްޓަކައި އަވަހަށް މީހަކާއި އިނުމުގެ ވިސްނުން ނުގެންގުޅޭކަމަށާއި ބޭނުންވީ އަމިއްލަ ފައިމައްޗަށް ތެދުވެ ދިރިއުޅުމެއް ފެށުމަށް ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ.

ދަރިން ލިބުމަކީ ދުނިޔެމަތީގައި ލިބޭނެ އެންމެ ބޮޑު ނިޢުމަތްކަމަށާއި އުފާވެރިކަން ކަމުގައި ސާދާ ދެކެއެވެ. އެންމެ އަގު ބޮޑު މަޤާމަކީ "މަންމަ" އަކަށްވުންކަމުގައި ފަޚުރުވެރިކަމާއި އެކު ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އޭނާ އަދާ ކުރާ ހުރިހާ ރޯލްތަކެއްގެ ތެރެއިންވެސް އެންމެ އުފާވާ އެންމެ މުހިންމު ރޯލަކީ މަންމަގެ ރޯލްކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ބޭނުންވާ އެއްޒިއްމާއެއް އަދާކުމުމަށް ފުރުޞަތު ލިބޭނަމަ ނަގާނީ މަންމަ އެއްގެ ޒިންމާ ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. އަދި ކުދިން ބޮޑުވެގެން އެކުދިންގެ މަންމަ އަކީ ކުދިންދެކެ ލޯބިވާ އިސްލާމްދީނަށް ދަރިން ތަރުބިއްޔަތު ކުރި މަންމަ އެކޭބުނެވޭ ވަރަށް މަސައްކަތް ކުރުމަކީ އުންމީދެކެވެ.

މިޒަމާނުގެ ގިނަމަންމައިންނަކީ މަންމަގެ ޒިންމާގެ އިތުރުން ވަރަށްގިނަ އިތުރު ޒިންމާތަކެއްވެސް ނަންގަވާ މަންމައިންކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ވިދާޅުވީ ދަރިފުޅު ސްކޫލަށް ދާން ފެށުމުން ފިލާވަޅުތަށް ހަދައި ދިނުމާއި ތަކެތި ހަމަ ކުރުންފަދަ ވަރަށްގިނަ ޒިންމާތަކެއް އޮންނަ ކަމުގައެވެ. އެހެންކަމުން ގިނަ މަންމައިންނަށް ކަންބޮޑުވުން ގިނަ ކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ކުދިންގެ ހެދި ބޮޑުވުމާއި ތަރަށްޤީ ބަލަމުންދާއިރު ކިރިޔާ ލަސްކަމެއް ފާހަގަ ކުރެވުނަސް މަންމަމެން ވަރަށް ކަންބޮޑުވާތަން މިޒަމާނުގައި ފެންނަމުން ދާކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ.
ސާދާ ވިދާޅުވީ ކުއްޖާގެ ޅަ ޢުމުރުގެ ދުވަސްތަށް ބަދަލުވާލެއް ވަރަށް އަވަސްކަމަށެވެ. އެކަމަށް ވިސްނުން ބަހަށްޓައިގެން ކުދިންގެ މިވަގުތަށް ބޭނުންވާ ކޮލިޓީވަގުތާއި އަޅާލުމާއި ލޯބި ދިނުމަށެވެ. ކުދިން ބޮޑުވާވަރަކަށް މަންމަގެ ވަގުތު ބޭނުންވާލެއް ކުޑަވާނެކަމަށާއި ބޭނުންވާ ދުވަސްވަރު ބޭނުންވާ މިންވަރަށް ވަގުތު ދިނުމަށާއި ، އުރާލާ ބައްދާލާ ކުދިންގާތު ލޯބިވެޔޭ ބުނެލަން ނަސޭހަތްތެރި ވިއެވެ.

ސާދާގެ އަމިއްލަ ދަރިންނާއި އެކު ކޮލިޓީކޮން ވަގުތު ހޭދަ ކުރާ ގޮތުގެ ވާހަކަ ޙިއްސާކުރެއްވިއެވެ. އެގޮތުން ދުވަސްނިމޭ އިރު ދުވަސްދިޔަ ގޮތާއި ބެހޭ ގޮތުން ވާހަކަ ދައްކާ ކަމަށާއި ، ވާހަކަ ފޮތްކިޔާދޭ ކަމަށާއި އަދި އެއްވެސް ޝަރުތެއް ނެތި މަންމަ އާއި ބައްޕަވެސް ކުދިންދެކެ ލޯބިވާ ކަމުގެ އިޙުސާސް ކޮއްދޭ ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ކުދިންގެ ރައްޓެހި ކުދިންދެނެގަނެ ގުޅުންބޭވުންވެސް މުހިންމުކަމުގައި ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

ސާދާވިދާޅުވީ އޭނާގެ ރަޙްމަތްތެރިން އެހާގިނަ ނޫންކަމުގައި ވިޔަސް ގިނަދުވަސްވީ ރަޙްމަތްތެރިންނަކީ ވަރަށް ގާތް ގުޅުމެއް އޮތް ރަނގަޅު ބައެކެވެ. ސިއްރު ހިފަހައްޓާ އެހެންނަމަވެސް ރަނގަޅުގޮތް ބުނެދީ ހިތްވަރުދޭ ބައެކެވެ. ކޮންމެ ޙަލަތެއްގައިވެސް އެކުގައި ތިބޭ ބައެކެވެ. ޢާއިލީ ގުޅުން އޮތްފަދަ ގާތްބައެކެވެ.

ސާދާ މާލެ ވާޑައިގެންދުވަސް ވަރުގެ ހަނދާންތަށް ހިއްސާކުރައްވަމުން ވިދާޅުވީ އޭރު އެންމެ އިސްކަމެއްގެ ގޮތުގައި ވިސްނުމުގައި އޮތީ ކުޑައިރު މައިންބަފައިން ވަކިވުމުން ޢާއިލާއަށް ދިމާވިގޮތް ނުވާފަދަ ޙާލަތަކަށް ސާދާއަށް ދެވުމުން ނޫނީ ކައިވެނި ނުކުރުމަށެވެ. ޢާއިލާ ރޫޅިދާނެ ފަދަ ޙާލަތެއް ދިމާވިކަމުގައިވިޔަސް ދަރިންނަށް ރައްކާތެރިކަން ދެވޭފަދަ މީހަކަށް ވުމަށެވެ. އެގޮތުން ސާދާއަށް ކައިވެނި ކުރެވި ދަރިންލިބުނީ އެއް އުމުރުފުރާ ކުދިންނަށްވުރެ ތަންކޮޅެއްފަހުންކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.

މާލެ އައީ މުޅިންއަލަށް ކަމަށް ވުމުން މާލޭގެ ދިރިއުޅުންވީ ވަރަށް ތަފާތުތަޖުރިބާ އެއްކަމަށެވެ. މާމަގެ ތަރުބިއްޔަތުގެ އަސަރާއި ދަސްވެފައި ހުރި ރަނގަޅުސިފަތަކާއި އޮފީސް މާޙައުލުން ދިމާވި ރަނގަޅު ރަޙްމަތްތެރިންނާއި އެކު ދިރިއުޅެން ދަސްވާންފެށިއެވެ. ރަޙްމަތްތެރިންގެ ފަރާތުން ތަޖުރިބާ ކުރެވުނީ އެއީ ވަރަށް އެހީތެރިވެދޭ ބޮޑު ހިތްވަރެއްގެ ގޮތުގައެވެ. ދޫކޮއްނުލާނެ އިތުބާރާއި ޔަޤީންކަމެވެ.
ސާދާ ވިދާޅުވީ މަތްﷲގެ ތަނަވަސް ރަޙްމަތް ސާދާއާއި އެކު އޮތްކަމުގެ އިޙުސާސް ޙަޔާތުގެ ކޮންމެ މަރުޙަލާއެއްގައިވެސް ކުރެވުނުކަމުގައެވެ. ދިމާވި ދަތި އުނދަގޫ ޙަލަތްތަށްވެސް އެއީ އޭގައި ފޮތުވިފައިވީ ރަޙްމަތެއް ވާ ކަމެއްކަމުގައި ދެކެވުނު ކަމަށެވެ. ކޮންމެ ޙާލަތަކުންވެސް އަރައިގަނެވޭނެ ގޮތެއް ދައްކަވާނެ ކަމުގެ ޔަޤީންކަން އޮތްކަމުގައެވެ. އެއީ ވަރަށް ތުއްތު އިރުންސުރެ މާމަގެ ފަރާތުން ދަސްވި ސިފަތަކެއްކަން ޤަބޫލްކުރައްވައެވެ. އެގޮތަށް ޤަބޫލްކުރެވޭތީ ސާދާއަށް އެއްވެސް އިރެއްގައި އެކަނިވެރިކަމާއި އަރައި ނުގަނެވޭފަދަ މާޔޫސްކަމެއް އިންޝާﷲ ދިމާނުވާކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ.

އެހެންކަމުން އެފަދަ އުނދަގޫ ޙަލަތުގައިވެސް ކުރިޔަށް ވިސްނުން ބެހެއްޓޭކަމަށާއި މަސައްކަތް ކުމުން ޙާލަތު ބަދަލު ކުރެވޭނެކަމަށާއި އެކަމަކުން އަރައިގަނެވޭނެކަން ޤަބޫލުކުރެވޭކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ. ނަމާދާއި ދުޢާ ކުރުމުން މިކަންކަމަށް މަގު ފެންނާނެ ކަން އަބަދުވެސް ހަނދާން ހުންނަކަން ހާމަކުރެއްވިއެވެ. އެއީ ވަރަށް ބޮޑު ހިތްވަރެއްކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ސާދާ ތަރުބިއްޔަތުވެފައި ހުރީ މާމަގެ އިރުޝާދުގެ ދަށުންކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. މާމައަކީ ސާދާގެ ރައްކާތެރިކަން ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ހުރިހާ ކަމަކުން ހިމާޔަތްކޮއްދީ ބަލާ ބޮޑުކޮށް ލޯބިދީ ނަމާދުކުރަންދަސްކޮއްދީ ރަނގަޅު މަޢުލޫމާތާއި އެކު ތަރުބިއްޔަތު ކުރި ފަރާތެވެ.

ދިވެހިރާއްޖޭގެ ރައީސްކަން ކުރަން ލިބިއްޖެނަމަ ކުރާނީ ކޮން ކަންކަމެއްތޯ ކުރެވުނު ސުވާލަށް ޖަވާބު ދެއްވަމުން ވިދާޅުވީ އެންމެ ފުރަތަމަވެސް ޢާއިލީ ގުޅުންތަށް ބަދަހި ކުރަން މަސައްކަތްކުރައްވާނެކަމަށެވެ. ސަބަބަކީ އެއީ ލޯތަބާއި، އަޅަލުމާއި، އުފާވެރިކަމަކީ މުޖުތަމަޢުގެ އުފާވެރިކަން ދެމެހެއްޓެނޭ ގޮތްކަމުގައި ވާތީއެވެ.

މިހާރު ޒުވާނުންނަށް ހިންގާ އާއިލީގުޅުން ދަމަހެއްޓުމުގެ ޕްރޮގްރާމް އިތުރަށް ވަރުގަދަކޮށް އެ ޕުރޮގްރާމްގައި ބައިވެރިވެ ކޮންމެހެން އަންގައި ދޭންޖެހޭ ކަންކަން އަންގައިދޭން މަސައްކަތް ކުރައްވާނެކަމަށެވެ. ގެވެށި އަނިޔާ އިން ސަލާމަތްވުމަށް ހޭލުންތެރިކުރުވާނެއެވެ. އަދި ހޮޓްލައިންެއެއް ޤާއިމްކޮށް އަންހެން ފިރިހެން ދެ ޖިންސައްވެސް އެކްސެސްވެވި ވާހަކަދައްކާލެވޭނެ ފުސުޞަތު ހޯދައި ދޭނެކަމުގައެވެ. ކައިވެނި ކުރުމުގެ ކުރިން ބޭނުންވާ އެންމެހާ ބޭނުންތެރި މަޢުލޫމާތުތަށް ދެއްވާނެކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ.

ސާދާއަކީ ޤުދުރަތީ ވެއްޓަށް ލޯބި ކުރައްވާ ފާރާތެއްކަމުން ހިތްހަމަޖެހުމާއި އުފާވެރިކަމާއި ހިނިތުން ވުމާއި ނަތީޖާނެރުމަށް މަސައްކަތް ކުރައްވާނަމަ ޤުދުރަތީ ވެއްޓާއި ގުޅުންބަދަހި ކުރުމަށް ނަސޭހަތްތެރި ވިއެވެ. ސާދާ ކޮންމެ ދުވަހަކުވެސް ހެނދުނު ދޮރުތަށް ހުުޅުވާލާ ވަޔާއި އިރުގެ ދޯދިތަށް ގޭތެރެއަށް ލިބޭނެ ގޮތެއް ބޭނުންވެއެވެ.

ކުޑައިރު ތަރި ގުނުމާއި ރޭގަނޑު ހަނދު ގެ ދަޢުރުވުމާއި މެދު ވިސްނުމާއި މޫދަށް އެރުމާއި މަސްހިފުމާއި ވާރޭގައި ތެމުންފަދަ ކަންކަން އެއީ ވަރަށް ޝަޢުޤުވެރިކާއި އެކު ސާދާވެސް ކުރެއްވި ކަންކަން ކަމުގައި ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. ގަސްހެއްދުންވެސް މިއީ ޚާއްސަ ޝައުޤުވެރި ކަމެއް ހުންނަކަން ކަން ކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ. ދިރޭތަކެއްޗަށް އޯގާތެރި ވުމާއި އާޅާލުމަކީ ވެސް ޝަޢުޤުވެރިވާ ކަމެއްކަން ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ. އެގޮތުން ބުޅާ ދޫނި ފަދަ ދިރޭތަކެއްޗަށް ކާންދީ އަޅާލާ އޯގާތެރި ވުމަކީ ބޮޑުއުފާވެރިކަމަކާއި ހިތްހަމަޖެހުން ލިއްބައިދޭ މާނަފުން ކަމެއްކަމުގައި ވިދާޅުވިއެވެ.