ހިތްހަމަޖެހުމާއި އެކު ޙަޔާތް ވޭތުކުރަން ކޮންމެ މީހަކުވެސް ބޭނުންވެއެވެ. އުފަލަކީ ދިރިއުޅުމުގައި އަބަދުވެސް ލިބުމަށް އެދޭ އިޙްސާސްތަކެކެވެ. އުފާވެރިކަން އާލާކުރުމުގެ ގޮތްތަކުގެ ތެރޭގައި އިންސާނުންގެ މެދުގައި އޮންނަ ހިތުގެ ލޯބި، ދުޅަހެޔޮ ގުޅުންތަށް، ވަފާތެރިކަމާއި ފަހި ވިސްނުން, ލޯބިވުން އަދި ނަމޫނާ ދެއްކުންފަދަ މުހިންމު ސިފަތަށް ހިމެނެއެވެ.
"ސްމައިލް ޝިހާބް" ޕޮޑްކާސްޓުގެ 6 ވަނަ އެޕިސޯޑު "ނަމޫނާ" އަކީ ސަން ޕޮޑްކާސްޓިންގ އިން 2024 ނޮވެމްބަރު 9ވަނަ ދުވަހު ގެނެސްދީފައިވާ އެޕިސޯޑެކެވެ. މި އެޕިސޯޑުގައި މެހެމާނެއްގެ ގޮތުގައި ބައިވެރިވެވަޑައިގެންފައިވަނީ އުމުރުގެ ގިނަ ދުވަސްތަކެއް ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ހޭދަކުރައްވާފައިވާ، އަދި މިހާރު ތަފާތު މަޝްރޫޢުތަކުގައި މަސައްކަތްކުރައްވަމުން ގެންދަވާ އަލްފާޟިލާ ޙައްވާ ޒާހިރާއެވެ. އޭނާއަކީ ޔުނިސެފްގެ ކުޑަކުދިންގެ ރައްކާތެރިކަމުގެ ޔުނިޓުގައި މަސައްކަތްކުރައްވަމުން ގެންދަވާ، އަދި އެކި ޕްރޮގްރާމްތަކަށް ލަފާދެއްވާ ބޭފުޅެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، އޭނާއަކީ ކުރީގެ މުދައްރިސެއް، ތަޢުލީމީ ދާއިރާގެ ތަޖުރިބާކާރެއް، މިހާރުގެ ލެކްޗަރާއެއް އަދި ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ މީހުންގެ ޙައްޤުތައް ރައްކާތެރިކުރުމާބެހޭ ކައުންސިލްގެ މެންބަރެކެވެ.
ޙައްވާ ހާމަކުރެއްވި ގޮތުގައި، މިވަގުތު އެންމެ އިސްކަމެއް ދެއްވައިގެން ކުރިއަށް ގެންދަވަނީ ޔުނިސެފާއި ސޮސައިޓީ ފޮރ ހެލްތު އެޑިޔުކޭޝަން ގުޅިގެން، ދިވެހި ސަރުކާރާއެކު ހިންގާ ޕޭރެންޓިންގ ޕްރޮގްރާމެކެވެ. މި ޕްރޮގްރާމަކީ އެކި އުމުރުފުރާތަކުގެ އަދި ޚާއްޞަ އެހީއަށް ބޭނުންވާ ކުދިންގެ ބެލެނިވެރިންނަށް އަމާޒުކޮށްގެން ހިންގޭ ޕްރޮގްރާމެކެވެ. ޕްރޮގްރާމުގެ ތަފްޞީލުތައް ޕޮޑްކާސްޓުގެ އަޑުއެހުންތެރިންނާ ހިއްސާކުރެއްވިއެވެ.
ޙައްވާގެ ކުޑައިރުގެ އެންމެ އުފާވެރި ހަނދާނެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެއްވީ ބައްޕައާއެކު ބޭރަށް ދިއުމެވެ. އޭނާ ވިދާޅުވި ގޮތުގައި، މަންމަގެ މަސައްކަތްތަކުގައި އެހީތެރިވެ، ގޭތެރޭގައި ކުޅެ އުޅުނު ދުވަސްތަކަކީވެސް އުފާވެރި ހަނދާންތަކެކެވެ. މަންމައަކީވެސް ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ބުރަކޮށް މަސައްކަތްކުރެއްވި ބޭފުޅެއް ކަމަށާއި، އެހެންނަމަވެސް ދަރިންގެ ކަންކަން ފުރިހަމައަށް ބަލަހައްޓަވައި، ހީވާގި އަދި ޒިންމާދާރު މަންމައެއްކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ޙައްވާގެ ޝަޚްޞިއްޔަތު ބިނާވުމުގައި މަންމަގެ ފަރާތުން ލިބުނު ހެޔޮ ނަމޫނާގެ މުހިންމުކަން ޚާއްޞަކޮށް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
މަސައްކަތުގެ ދާއިރާގައި އެންމެ އުފާވެރި ހަނދާނެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެއްވީ ކިޔަވައިދިނުމުގެ ދާއިރާއަށް ހިތުގައި އުފެދުނު ޝައުޤުވެރިކަމެވެ. މީގެ އިތުރުން، މަސައްކަތް ފެށިގެން ދިޔައިރު ނަމޫނާ ދެއްކެވި އިސްވެރިންގެ ހަރުދަނާކަމާއި، އެ ބޭފުޅުން ދަސްކޮށްދެއްވި މުހިންމު އުކުޅުތަކާއި ރަނގަޅު އާދަތައް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގައި ފެނުނު އެންމެ އުފާވެރި ތަޖުރިބާތަކުގެ ތެރޭގައި ރަމަޟާން މަހަށް ތައްޔާރުވުމުގެ ގޮތުން އޮފީހުގައި ބޭއްވުނު މާހެފުންތަކާއި، ޓީޗިންގ ޕްރެކްޓިސްއަށް ދާ ދަރިވަރުންގެ ކަންކަން ރޭވުމުގައި ޓީމެއްގެ ގޮތުގައި މަސައްކަތްކުރެވުނު އެކުވެރި މާޙައުލު ހިމެނެއެވެ. މި ހަރަކާތްތަކުގައި ކިޔަވައިދިނުމުގެ ކަންކަމަށް ވެވުނު ފުރިހަމަ ތައްޔާރީތަކަކީ ވަރަށް އުފާވެރި ހަނދާންތަކެއް ކަމުގައި ޙައްވާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
ޙައްވައަކީ ތަޢުލީމީ ދާއިރާގައި ފުންނާބު އުސް، އިޖްތިމާޢީ ޚިދުމަތަށް ލޯބިކުރައްވާ، އަދި ހަރުދަނާ ލުދަނާ ލީޑަރޝިޕްގެ ސިފަތައް ދެނެވަޑައިގަންނަވާ ބޭފުޅެކެވެ. ހައްވާ ފާހަގަ ކުރެއްވި ގޮތުގައި ކިޔަވައިދިނުމަކީ ހަމައެކަނި ވަޒީފާއެއް ނޫނެވެ. އެއީ ޝައުޤުވެރިކަމާއެކު ކުރަންޖެހޭ މަތިވެރި މަސައްކަތެކެވެ.
ޙައްވާ ހާމަކުރެއްވި ގޮތުގައި، އޭނާ ބޭރުގެ ތިން ޤައުމަކުން މަތީ ތަޢުލީމު ޙާޞިލުކުރެއްވިއެވެ. މި ތަޖުރިބާތަކުން ލިބުނު ކޮންމެ ފުރުޞަތަކީވެސް އޭގެ ޒާތުގައި ޚާއްޞަ އަދި އުފާވެރި ތަޖުރިބާތަކެކެވެ.
ހިލޭސާބަހަށް މަސައްކަތްކުރުމުގެ މުހިންމުކަން ޙައްވާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ކޯވިޑް-19ގެ ޙާލަތުގައި ރެޑް ކްރެސެންޓާ ގުޅިގެން ކުރެވުނު މުހިންމު މަސައްކަތްތަކުގައި ބައިވެރިވެވުނުކަން އުފަލާއެކު ހިއްސާކުރެއްވިއެވެ. އެހެން މީހުންނަށް އެހީތެރިވުމަކީ ޙައްވާއަށް ވަރަށް ހިތްހަމަޖެހުން ލިބޭ ކަމެއްކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ.
މަސައްކަތުގެ މާޙައުލުގައި އެކަކު އަނެކަކުގެ ޙާލު ބެލުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެއްކަމުގައި ޙައްވާ ދެކެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ވެރިއެއްގެ ހައިސިއްޔަތުން، އެކުގައި މަސައްކަތްކުރާ މުވައްޒަފުންނާ ގާތްކަމާއެކު މުޢާމަލާތްކޮށް، އަޅާލާ، ހިތްވަރުދޭ ވެރިއަކަށް ވާންޖެހޭކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އަދި ވަކިވަކި މުވައްޒަފުންގެ މިޒާޖު ދެނެގަތުމާއެކު، ވެރިޔާވެސް ހިތްތިރި އަދި އިޙްތިރާމު ލިބޭފަދަ ލީޑަރަކަށް ވާންޖެހޭކަމަށް ދެކެވަޑައިގަންނަވައެވެ. ޚާއްޞަ ދުވަސްތަކުގައި އަގުބޮޑު ހަދިޔާއަކަށްވުރެ، ރުހުމުގެ ބަސްކޮޅެއް ނުވަތަ އަގުވަޒަންކުރާކަން އިޙްސާސްކޮށްދޭ ލިޔުމެއް ދިނުމުން މާ އުފާވެރިވާނެކަމަށް
ކަބްސްކައުޓާއި ގައިޑް ފަދަ ޙަރަކާތްތަކުން ދުރު މުސްތަޤުބަލަށް ދެމިގެންދާ ގުޅުމެއް އުފެދޭކަމަށާއި، އެއީ ހިނިތުންވުމާއި ހިތްހެޔޮކަމުން ފުރިގެންވާ ގުޅުމަކަށް ވެދާނެކަމަށް ޙައްވާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިއީ ބަދަލުވުމަށް ބޭނުންނުވާފަދަ ވަރުގަދަ ގުޅުމެކެވެ. އޭރު ކުދިން ގޭގޭގައި ގިނަ ވަގުތު ހޭދަކޮށް، އެކިއެކި މަސައްކަތްތަކުގައި ބައިވެރިވާއިރު، ކެއިންބުއިމާއި އެހެނިހެން ބޭނުންތައް އަގަކާ ނުލައި ފުއްދައިދޭކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިފަދަ ގުޅުންތަކުގައި އަޚުވަންތަކަމުގެ ރޫޙެއް އެކުލެވިގެންވެއެވެ.
މި ޒަމާނުގައި ދަރިވަރުންނާއި ބެލެނިވެރިންގެ ފަރާތުން ވަރަށް ބޮޑު ތަފާތެއް ފެންނަކަން ފާހަގަކުރައްވައި، ޙައްވާ ވިދާޅުވީ މާއްދީ ފުދުންތެރިކަން އިތުރުވެ، ދަރިން ބެލެހެއްޓުމުގައި ލުއިތަކެއް ގެނެވިފައިވާ ކަމަށެވެ. ވަކި ކޮޓަރިއަކާއި އިންޓަނެޓާއެކު ދޫކޮށްލެވޭ ކުއްޖާ ގެއިން ބޭރަށް ނުދިޔަ ކަމުގައިވިޔަސް، މި ދޫކޮށްލެވެނީ ނުރައްކާތެރި ވެށްޓަކަށްކަން ބެލެނިވެރިންނަށް އިޙްސާސްނުވާކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ކުދިން ހެޔޮގޮތުގައި ތަރުބިއްޔަތު ކުރުމުގައި މިހާރު ދިމާވާ އެންމެ ބޮޑު ގޮންޖެހުމަކީ އިންޓަނެޓާއެކު ކުދިން ދޫކޮށްލެވޭ ދޫކޮށްލުންކަމަށް ޙައްވާ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިއީ ބެލެނިވެރިންވެސް ފާހަގަކުރައްވާ މައިގަނޑު މައްސަލައެކެވެ. ކުދިން ޓެބްލެޓާއި ފޯނާއެކު ކުރިއަރައިގެންދާއިރު، ބެލެނިވެރިން އެކަށީގެންވާ މިންވަރަށް ހޭލުންތެރިވެފައިނުވާކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ކުއްޖާގެ ކޮންމެ ޙާލަތެއްގައިވެސް ކުއްޖާ ރޯނަމަ ހަމަޖެއްސުމަށް، ކާންދިނުމަށް،ހިތްހަމަޖެއްސުމަށް، އަދި ކިޔެވުމުގައި ރަނގަޅު ނަތީޖާ ހޯދުމުން ހަދިޔާއެއްގެ ގޮތުގައިވެސް - ދެވެނީ މިފަދަ އިލެކްޓްރޯނިކް ވަސީލަތެކެވެ. މިއީ ބެލެނިވެރިންނަށް ކުރިމަތިވެފައިވާ ބޮޑު ގޮންޖެހުމެއްކަން ޙައްވަ ފާހަގަ ކުރެއްވިއެވެ.
މިހާރު ގިނަ ކުދިން މުޢާމަލާތްކުރުމާއި، ދަތުރުދިޔުމާއި، ކުޅިވަރު ކުޅުންފަދަ އިޖްތިމާޢީ ގުޅުންތައް އުފައްދާ ޙަރަކާތްތަކުން މުޅިން ދުރުވެ، އެކަހެރިވެފައިވެއެވެ. އިންސާނީ ގުޅުންތައްވެސް ގަނެވިއްކޭ މުދަލަކަށް ބަދަލުވެފައިވެއެވެ.މިކަން ބަދަލުކޮށް ބެލެނިވެރިންނާއި ދަރިން އެކުގައި ވަގުތު ހޭދަކުރަންޖެހޭކަމަށާއި، ކުދިންނާއެކު ޚިޔާލު ބަދަލުކޮށް މުޢާމަލާތްކުރަންޖެހޭކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އިލެކްޓްރޯނިކް ވަސީލަތްތަކަކީވެސް ރަނގަޅު ގޮތުގައި ބޭނުންކުރެވިއްޖެނަމަ ފައިދާ ލިބިގަނެވޭނެ ޗެހިކަމަށާއި، ނަމަވެސް ބެލެނިވެރިންގެ ފުރިހަމަ ބެލެހެއްޓުމުގެ ދަށުން ބޭނުންކުރެވެންޖެހޭ އެއްޗެހިކަމަށް ޙައްވާ ދެކިވަޑައިގަންނަވައެވެ.
މި ޒަމާނުގައި ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމުގައި ދިމާވާ ގޮންޖެހުންތަކަށް ޙައްލު ހޯދުމަށްޓަކައި، ބެލެނިވެރިންގެ ދައުރު އިތުރަށް ފުޅާކުރަންޖެހެއެވެ. އިލެކްޓްރޯނިކް ވަސީލަތްތަކުގެ ބޭނުންކުރުން ހަރުދަނާ އުސޫލުތަކެއްގެ މަތިން ބެލެހެއްޓުމާއެކު، ދަރިންނާއެކު ފައިދާހުރި ޙަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވުމަށް އިސްކަންދޭންޖެހެއެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކުދިންގެ މެދުގައި އިޖްތިމާޢީ ގުޅުންތައް ކުރިއެރުވުމަށްޓަކައި، ކުޅިވަރާއި އެހެނިހެން އިޖްތިމާޢީ ޙަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވުމަށް ހިތްވަރުދޭންޖެހެއެވެ.
ބެލެނިވެރިންނާއި ދަރިންގެ މެދުގައި ހުޅުވިފައިވާ މުވާސަލާތީ ނިޒާމެއް ޤާއިމުކުރުމަކީ އަސާސީ ކަމެކެވެ. ކުދިންނާއެކު ޤަވާޢިދުން ވާހަކަދައްކައި، އެކުދިންގެ ޝުޢޫރުތަކާއި ޚިޔާލުތަކަށް ސަމާލުކަންދީ، އެކުދިންނަށް ދިމާވާ ދަތިތަކާއި ކަންބޮޑުވުންތަކަށް އަޑުއަހައި އެހީތެރިވާންޖެހެއެވެ. މިގޮތުން، ޢާއިލީ ގުޅުން ބަދަހިކޮށް، ދަރިންނަށް ރައްކާތެރި އަދި ލޯބިވާ މާޙައުލެއް ފޯރުކޮށްދިނުމަކީ ވަރަށް މުހިންމު ކަމެކެވެ.
ނިންމާލުމުގެ ގޮތުން ދަންނަވާނަމަ، މިހާރުގެ ޓެކްނޮލޮޖީގެ ޒަމާނުގައި ދަރިން ތަރުބިއްޔަތުކުރުމަކީ އިތުރު ސަމާލުކަމަކާއި ޒިންމާދާރުކަމެއް ބޭނުންވާ ކަމެކެވެ. ބެލެނިވެރިންނާއި މުޖުތަމަޢުގެ އެންމެހައި ފަރާތްތަކުން މިކަމަށް އަހައްމިއްޔަތުކަން ދީ، ކުދިންގެ ޖިސްމާނީ، ނަފްސާނީ އަދި އިޖްތިމާޢީ ދުޅަހެޔޮކަން ކަށަވަރުކުރުމަށް މަސައްކަތްކުރަންޖެހެއެވެ. އޭރުން، ދުޅަހެޔޮ އަދި ފުރިހަމަ ޖީލެއް ބިނާކުރުމަށް މަގުފަހިވެގެންދާނެއެވެ.
ހައްވާގެ ދަރިންގެ ކިބައިން ލިބުނު ތަޖުރިބާތަކުގެ ތެރެއިން އެއް ކަމަކީ، "މަންމަ ބޭނުންވާ ކަންކަން އަޅުގަނޑުމެން ލައްވާ ކުރުވަން މަސައްކަތް ނުކުރައްވާށޭ" މިފަދައިން ބުނުމެވެ. މިކަމުން ހައްވާއަށް ދޭހަވީ ކުދިންގެ ޝައުޤުވެރިކަން ހުރި ދާއިރާތައް ދެނެގަތުމާއި، އެ ކަންކަން ކުރުމަށް ފުރުޞަތު ދިނުމާއި، އެހީތެރިވުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ. މައިންބަފައިން އެދެނީ އެމީހުންގެ ދަރިންގެ ކިބައިގައި އެންމެ ރަނގަޅު ސިފަތައް އަށަގެންނެވުމަށެވެ. ނަމަވެސް، ކުދިންގެ އިހުސާސްތަކަށް ރިޢާޔަތްކޮށް، އެ ކުއްޖެއްގެ ޝައުޤުވެރިކަމާއި ހުނަރު ހުރި ދާއިރާތަކުން ކުރިއެރުމަށް އެހީތެރިވެދިނުމަކީ މާ މުހިންމު ކަމެކެވެ. ކޮންމެ ކުއްޖަކަށްވެސް އެ ކުއްޖެއްގެ ޚާއްޞަ ސިފަތަކާއެކު ތަރައްޤީވުމުގެ ފުރުޞަތު ދޭންވާނެއެވެ.
ހައްވާ އިތުރަށް ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި، އޭނާ ދަރިންނާއެކު ގަނޑުފިއްލައާއި އެހެނިހެން ގޭތެރޭގެ ކުޅިވަރުތައް ކުޅެއެވެ. ކުދިންގެ އުމުރާ ގުޅޭ ކުޅިވަރުތައް ކުޅުމަކީ އެކި ހުނަރުތައް ތަރައްޤީކުރުމަށް މަގުފަހިވާ ކަމެކެވެ. މީގެ އިތުރުން، ކުރީގެ ދިވެހި ކުޅިވަރުތަކަށް އިޝާރާތްކުރައްވަމުން، އެފަދަ ކުޅިވަރުތައް މިހާރުވެސް ކުޅުމުގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. މިފަދަ ޙަރަކާތްތަކުގެ ތެރެއިން ކުދިންނާއެކު ހޭދަކުރެވޭ އަގުހުރި ވަގުތުތަކަކީ މުޅި އުމުރަށް ހެޔޮ އަސަރު ފޯރުވާނެ ކަމެކެވެ.
ޙައްވަގެ އެންމެ ގާތް އަދި އޯގާތެރި ރައްޓެހިންގެ ތެރެއިން އެންމެ ފާހަގަކޮށްލެވޭ އެއް ފަރާތަކީ އޮފީސް ފާތުންކަމަށް ވިދާލުވިއެވެ. ދެވަނައަށް ފާހަގަކުރެވެނީ ޒަމީލާ (ޒަމް) އެވެ. މި ދެ ބޭފުޅުންނަކީވެސް ވަރަށް ތަފާތު، އަދި އެހާމެ ހެޔޮލަފާ، އަޅާލުންތެރި އަދި އެހީތެރި ދެ ބޭފުޅުންކަން ޙައްވަ ޝުކުރުވެރިކަމާއެކު ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް ޒަމްއަކީ ކުރިއެރުމަށާއި ތަރައްޤީއަށް މަސައްކަތްކުރައްވާ، ފަހި ވިސްނުމުގެ ވެރި ވަރަށް ރަނގަޅު ބޭފުޅެއްކަމުގައި ބަޔާންކުރެއްވިއެވެ.
ޙައްވަގެ ނަމޫނާ ޝަޚްޞިއްޔަތެއްގެ ގޮތުގައި، މަންމައަށްފަހު، އޯޕްރާ ވިންފްރީ ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އޯޕްރާގެ ޕްރޮގްރާމްތަކުގައި ތަފާތު މީހުންގެ ދިރިއުޅުމާ ގުޅޭ ވާހަކަތައް ގެނެސްދޭ ގޮތް ޙައްވައަށް ކަމުދާކަމަށާއި، އޯޕްރާއަކީ އެކުގައި އުޅޭ މީހުންނަށް އަޅާލާ ބޭކަނބަލެއްކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. އޯޕްރާ ނަމޫނާއަކަށް ހެދުމުގެ ސަބަބަކީ އޭނާއަކީ މީހުންނަށް އަޅާލާ، އިޖްތިމާޢީ މައްސަލަތަކަށް ލޯހުޅުވައިދޭ، ހަރުދަނާ ވިސްނުމެއް ގެންގުޅޭ ބޭކަނބަލަކަށްވާތީކަމަށް ވިދާޅުވިއެވެ.
ޒުވާން ބެލެނިވެރިންނަށް ދެއްވާނެ މެސެޖަކާ ބެހޭގޮތުން ސުވާލުކުރުމުން، ޙައްވަ ވިދާޅުވީ މިހާރު ވަރަށް ގިނަ ޒުވާން، ތަޢުލީމީ ބެލެނިވެރިން ތިބިކަމަށާއި، އެ ބޭފުޅުންގެ ކިބައިން ވަރަށް ރަނގަޅު ސިފަތައް ފެންނަ ކަމަށެވެ. އޭގެ ތެރޭގައި ބޮޑާވެރިކަމެއް ނެތުމާއި، އެހެން މީހުންގެ ޚިޔާލުތައް ބަލައިގަތުމާއި، ކުރިއެރުމަށް މަސައްކަތްކުރުން ހިމެނެއެވެ. އަދި ދުވަސްވީ މީހުންގެ ކިބައިންވެސް ދަސްކުރަންޖެހޭ ކަންކަން ހުންނާނެކަން ޤަބޫލުކުރުމަށް ނަސޭހަތްތެރިވިއެވެ. ވަކިން ޚާއްޞަކޮށް، ދަރިފުޅަށް ވަގުތު ދިނުމުގެ މުހިންމުކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ސަބަބަކީ ގެއްލިއްޖެ ވަގުތެއް އަނބުރާ ނުލިބޭނެތީއެވެ."
ޤައުމަށް ފައިދާހުރި ދަރިންތަކެއް ބިނާކުރުމުގައި ޒިންމާދާރުކަމާއެކު ކަންކުރުމަށް އުނގަންނައިދިނުމާއި، ވަޒީފާގެ މާޙައުލުގައި ގަޑިއަށް ފަރުވާތެރިވުމާއި، އެހެން މީހުންނާއެކު މަސައްކަތްކުރުމުގެ ހުނަރުތައް ދަސްކޮށްދިނުމަށް ނަސޭހަތްތެރިވިއެވެ.
ހައްވާއަށް އެންމެ ނަމޫނާ ޢާއިލާއެއްގެ ގޮތުގައި ފެނިވަޑައިގަތީ އަމިއްލަ ޢާއިލާކަން ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މަންމަ ދަސްކޮށްދެއްވި އަދަބުތަކާއި ހުދޫދުތައް ފާހަގަކުރެއްވިއެވެ. ވަޒީފާގެ މާޙައުލުން ފާހަގަކުރެއްވީ އައި.ޓީ.(މުދައްރިސުން ތަމްރީނުކުރާ މަރުކަޒު) އެވެ. ނަމޫނާ ރަށެއްގެ ގޮތުގައި ހޮއްވެވީ ފުވައްމުލަކެވެ. ސަބަބެއްކަމުގައި ވިދާޅުވީ އެރަށުގެ ރައްޔިތުންގެ ހިނިތުންވެރިކަމާއި، ހިތްހެޔޮކަމާއި، އެކަކު އަނެކަކަށް އެހީތެރިވެދޭ މިންވަރެވެ. ނަމޫނާ ޤައުމެއްގެ ގޮތުގައި ފާހަގަކުރެއްވީ ސަޢޫދީ ޢަރަބިއްޔާއެވެ. ޚާއްޞަކޮށް މަދީނާގެ މީހުންނެވެ.
ނިންމާލަމުން ހައްވާ ފާހަގަކުރެއްވީ ހުރިހާ ބެލެނިވެރިންވެސް ދަރިންނާއެކު ކުޑައިރު ބާއްވާ ގާތްކަމާއި ލޯބި، ކުއްޖާ ބޮޑުވާއިރުވެސް ދެމެހެއްޓުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ. މިކަމުގެ ސަބަބުން ކުއްޖާ އުޅޭ ކޮންމެ ތަނެއްގައިވެސް، ކުރާ ކޮންމެ މަސައްކަތެއްގައިވެސް އަޅާލުމާއި އޯގާތެރިކަމާއި ލޯބިވެތި ނަމޫނާ ދައްކާނެއެވެ. ނުކުޅެދުންތެރިކަން ހުންނަ ކުދިންގެ ބެލެނިވެރިންނަށް ދެއްވި މެސެޖަކީ ވީހާވެސް އަވަހަކަށް ކުއްޖާގެ ޙާލަތު ދެނެގަތުމަށާއި، ޅަފަތުގައި ފެށިގެން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިނުމަށެވެ.
ތިންވަނަ މެސެޖެއްގެ ގޮތުގައި ހައްވާ ފާހަގަކުރެއްވީ ތިމާވެށި ޙިމާޔަތްކުރުމުގައި ފަރުދީ ޒިންމާ އުފުލުމުގެ މުހިންމުކަމެވެ. އެގޮތުން ޕްލާސްޓިކް ބޭނުންކުރުން މަދުކުރުމަށާއި، ތިމާވެއްޓަށް ގެއްލުންވާނެ އެންމެހައި ކަންކަމުން ދުރުހެލިވުމަށް އިލްތިމާސްކުރެއްވިއެވެ. ރާއްޖޭގެ ރީތިކަމާއި ހިތްގައިމުކަމުގެ އަރާމު އިޙްސާސް ދުނިޔޭގެ އެހެން އެއްވެސް ތަނަކުން ލިބިގަނެވޭނެކަމަށް ދެކެވަޑައި ނުގަންނަވާކަމަށާއި، ކޮންމެ މީހަކީވެސް ރާއްޖޭގެ ޤުދުރަތީ ތިމާވެށި ރައްކާތެރިކުރުމުގައި ނަމޫނާ ފަރާތަކަށް އިރުޝާދު ދެއްވިއެވެ.